نام پژوهشگر: مریم افلاکی جلالی

بهبود ریشه زایی دو رقم تجاری گردوی ایرانی ریزازدیادی شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم کشاورزی 1391
  مریم افلاکی جلالی   عبداله حاتم زاده

گردوی ایرانی (juglans regia) گونه غالب خانواده juglandaceae می باشد که منشاء طبیعی آن مناطق کوهستانی آسیای مرکزی معرفی شده است. بهترین روش برای تولید انبوه گردو، ازدیاد غیرجنسی ژنوتیپ های برتر می باشد. از طرفی برای اصلاح ژنتیکی درختان گردو، روش های کلاسیک در مواردی با موانعی مواجه بوده است که بیشتر به دلیل دوره رشد طولانی و همچنین عدم وجود روشی مطمئن برای ریشه زایی قلمه های آن بوده است. با وجود اینکه طی سال های اخیر روش-های ریزازدیادی و رویانزایی گردو توسعه زیادی یافته است ولی هنوز استفاده از این روش ها به جز در یک شرکت اسپانیایی که نهال های کشت بافتی گردو را در سطح تجاری تولید می کند، تجاری نشده است. در این پژوهش، به منظور ریشه زایی ارقام بالغ گردوی ایرانی و انتقال سالم گیاهان تولید شده در شرایط درون شیشه ای به محیط گلخانه، چندین آزمایش طراحی و اجرا شد. با توجه به این که سخت ریشه زا بودن گردو یکی از عمده ترین مشکلات در تولید تجاری گردو به روش ریزازدیادی است و همچنین کیفیت شاخه و ریشه های تولید شده از مهمترین عوامل موثر در زنده مانی این گیاهک ها در محیط گلخانه می باشد، در اولین آزمایش اثر ایندول بوتیریک اسید به تنهایی و در آزمایش دوم اثر ترکیب این اکسین با سینرژیست پلی وینیل الکل و در آزمایش سوم در ترکیب با سینرژیست لیگنوسولفانات برصفات رشد، تشکیل کالوس و درصد ریشه زایی ریزشاخه های دو رقم گردوی ایرانی به نام های ‘سانلند’ و‘ هارتلی’ بررسی شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در این آزمایشات مشخص شد که ایندول بوتیریک اسید در غلظت های 5 و 7 میلی گرم بر لیتر و مدت زمان القاء 7 روز بالاترین درصد ریشه زایی و بهبود شاخص های رشدی را داشت. بنابراین این دو غلظت برای انجام آزمایشات بعدی انتخاب شد. پلی وینیل الکل تا 1/0 گرم برلیتردر ترکیب با 5 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید باعث بهبود پارامترهای مربوط به رشد شاخه ها در مرحل? ریشه زایی، افزایش درصد ریشه زایی و همچنین صفات رشدی شد، ولی سینرژیست لیگنوسولفانات نتوانست درصد ریشه زایی را در مقایسه با تیمار شاهد افزایش دهد.