یکی ازمسائل مهم در زندگی انسان، دشمن شناسی و شناخت راهکارهای برخورد موفقیت آمیز با دشمن، است. چه شیطان (ابلیس)، ازآغازآفرینش آدم (علیه السلام) به دشمنی با او پرداخت و او را وادار به ترک اولی ساخت وسبب هبوط اووهمسرش ازآن باغ بهشت گونه به زمین شد وسوگند یاد کرد که نسل آدم را از هدف اصلی اش منحرف سازد. ابلیس برای رسیدن به هدف خود، ازتمام توان خویش از هرابزاروهرموجودی که بتواند، بهره می گیرد؛ ریشه تمام دشمنی شیاطین جن وانس هم به نوعی وسوسه ها والقاءات شیطان است؛ازاین رویکی ازمسائل مهم وضروری برای هرانسانی، شناخت این دشمن وشناخت، ابزارهاوشیوه های دشمنی او وهمکاران ویاران اوست.اهمیت این موضوع تا بدان-جاست،که درقرآن کریم، شرط بهره مندی ازایمان راستین، دشمن داشتن دشمنان خدا ورسول اومعرفی شده است. این پژوهش، باهدف دشمن شناسی عمیق تروآشنایی گسترده تربا رهنمودهای قرآنی برخورد با دشمن، تدوین ونگارش یافته است. دشمنان به دوگروه کلی درونی ( نفس امّاره ) وبیرونی تقسیم می شوند دشمنان بیرونی شامل دو زیرگروه داخلی و خارجی هستند.دشمنان داخلی به دوبخش داخلی نزدیک مانند : برخی ازاعضای خانواده، برخی ازخویشاوندان، دوستان بی تقوا،برخی ازاصحاب و... ونیزدشمنان داخلی دورمانند: منافقان، مرفهان بی-درد،قاعدان تقسیم می شوند.شیطان دشمن خارجی خاص ویهود، مشرکان، نصاری وکافران، دشمنان خارجی عام شمرده می شوند. دشمنان اهدافی چون : ایجادتفرقه وگسست،اخراج ازسرزمین،کشتن،اغواگری ومرتدکردن را با شیوه های چون :تهدید، تطمیع،تخریب، دروغ-پردازی،ترویج فحشاوفسادو... با ابزارهای گوناگون سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و... دنبال می-کند. رهنمودهای قرآن کریم برای برخورد با دشمنان دردوبخش مشترک واختصاصی مطرح شده است؛ ازقبیل: استغفار، توکل،دعاواستعانت، اصلاح باورها ونگرش ها، پیشه کردن صبر وتقوا، اطاعت ازخدا وپیامبراکرم واولوالأمر، خودسازی، افزایش آگاهی وهوشیاری، برطرف کردن سوءتفاهم ها، هم گرایی بیش تر درسایه اخلاق، پرهیزازتفرقه،سرپرست نگرفتن دشمنان، محرم رازندانستن غیرمسلمانان، برخوردجدی با منافقان، تحقیق کردن درباره خبرها، سستی نکردن ومرعوب نشدن و... دراین پژوهش روش گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای وروش تحقیق، شیوه تجزیه وتحلیل محتواست.