نام پژوهشگر: زهرا طبیبی

مقایسه میزان اثربخشی برنامه غنی سازی و ارتقاء زندگی (leap) با درمان شناختی رفتاری (cbt) به شیوه گروهی در کاهش وسوسه به مصرف مواد در مردان سوء مصرف کننده مواد در شهر کابل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  سید حسین حسینی   زهرا طبیبی

سوء مصرف مواد به عنوان یکی از هزینه برترین اختلالات و انحرافات اجتماعی شناخته شده است. طبق گزارش (دفتر پیشگیری از جرم و کنترل مواد سازمان ملل ، 2011) افغانستان یکی از بالاترین نرخ های سوء مصرف مواد را در جهان دارد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثربخشی گروه درمانی به شیوه برنامه غنی سازی و ارتقاء زندگی (leap) و گروه درمانی شناختی رفتاری (cbt) بر کاهش وسوسه به مصرف مواد، و مقایسه میزان اثربخشی این دو روش بر کاهش وسوسه سوء مصرف مواد در معتادین شهر کابل بود. این تحقیق بنیادی-کاربردی از نوع شبه آزمایشی در شهر کابل و بر روی 36 مرد سوء مصرف کننده ی مواد در تابستان سال 1390 انجام شد. افراد در دو گروه آزمایشی، شناختی رفتاری (12 نفر) و برنامه غنی سازی و ارتقاء زندگی (12 نفر) و یک گروه کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. جلسات گروهی برای گروه های مداخله، شش جلسه ی یک و نیم ساعته بود. بر روی گروه کنترل، درمانی صورت نگرفت. ابزار سنجش در این تحقیق پرسشنامه سنجش وسوسه ی مصرف مواد بود. هر سه گروه مورد پیش آزمون و پس آزمون قرار گرفتند. نتایج بدین قرار بود: گروه های آزمایشی شناختی رفتاری و برنامه غنی سازی و ارتقاء زندگی نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری در کاهش وسوسه ی مصرف مواد داشتند. اما تفاوتی در میزان اثربخشی میان گروه های آزمایشی با یکدیگر نبود. این تحقیق در نوع خود، در کشور افغانستان برای اولین بار انجام شده است.