نام پژوهشگر: نادر شایگانی فر
سیده سمیرا موسوی میرکلایی علیرضا خدامی
بسیاری از آیین ها و جشن های روستایی شکلی از اعتقاد به نیروهای برتر و تأثیرگذار بر حیات بشری اند که از دیرباز تا کنون باقی مانده اند. سیزدهمین روز از ماه تیر، "تیر روز" نام دارد. مردم مازندران در این روز، جشنی باشکوه به نام "سیزده تیرماه" برگزار می کنند. . هدف پژوهش حاضر نیز تحلیل و بررسی آیین" لال" است که در متن این جشن باستانی در استان مازندران برگزار می شود. با توجه به رویکرد میرچا الیاده روش خاصی برای بررسی این آیین ارائه شده است که به مسئله وجود و سپس نوع تجلی قداست در این آیین می پردازد. با توجه به این هدف، پاسخ به این سوال ضروری می نماید که آیا این تجلی قداست امروزه توسط اجراکنندگان آیین درک می شود؟ برای این منظور در پژوهش حاضر، پس از بیان چهارچوب نظری، و بررسی ساختار جشن تیرماه سیزده در مازندران، به جزییات برگزاری آیین لال اشاره شده و سپس این آیین به عناصر تشکیل دهنده ای تجزیه می شود تا ساختار تجلی قداست در هر یک از اجزای آن بررسی شود. برای جمع آوری اطلاعات از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی ( مشاهده و مصاحبه) استفاده شده است . نتایج این تحقیق بیانگر آن است که اجراکنندگان این آیین امروزه قداستی را درک و تجربه می کنند که به صورت نهفته و خاموش در این آیین وجود دارد و باور آن ها شکلی از اعتقاد به روح برکت و باروری است که برای یافتن معشوق (فرزند) خود به جهان مردگان می رود و به هنگام بازگشت با خود سرسبزی زمین، برکت و باروری را به همراه می آورد و اعتقاد در آیین لال به صورت قداستی نهفته اما یکسان و همانند با هر مذهب و قداستی دیگر در جهان متجلی است.