نام پژوهشگر: آسیه سبحانی
آسیه سبحانی مصیب پهلوانی
با توجه به اینکه مخارج دولت یکی از عوامل مهم و اثر گذار بر بودجه کشور می باشد و همچنین با مشخص شدن عوامل موثر بر رشد مخارج دولت ، راحت تر می توان کسری بودجه را کنترل کرد ، بنابراین در این تحقیق به بررسی اثر شوک کسری بودجه بر مخارج دولت ( جاری و عمرانی ) و همچنین ارتباط بین مخارج دولت با درآمد مالیاتی و درآمد نفتی پرداخته شده است. دوره ی زمانی مورد استفاده در این تحقیق طی دوره زمانی 1389-1349 می باشد. ابتدا با استفاده از روش adf ، پایایی و ناپایایی متغیرها را مورد بررسی قرار دادیم و نتایج بدست آمده نشان می دهد که متغیرهای مورد استفاده در این پژوهش به استثنا شوک کسری بودجه i(1) می باشند. سپس با استفاده از آزمون همگرایی ardl نتیجه گرفته شد که درآمد مالیاتی ، در آمد نفتی اثر مثبت و معنی داری بر مخارج دولت دارند. اثر درآمد نفتی بر مخارج عمرانی بیشتر از مخارج جاری بوده اما اثر درآمد مالیاتی بر مخارج جاری موثرتر می باشد. نتایج همچنین نشان داد اثر شوک کسری بودجه نیز بر مخارج جاری و عمرانی مثبت و معنی دار می باشد اما اثر این متغیر بر مخارج دولت چندان زیاد نیست. ضریب ecm سرعت تعدیل به سمت تعادل را نشان می دهد و انتظار می رود که از نظر علامتی منفی باشد .همچنین، کوچکتر از واحد بودن ضریب ecm به معنی با ثبات بودن و همگرایی در رسیدن به تعادل می باشد. اندازه این ضریب برای مخارج جاری 38/0- و برای مخارج عمرانی 68/0- بدست آمده است که این امر حاکی از آن است که اگر از دوره t به دوره t+1 حرکت کنیم به میزان 38% انحراف مخارج جاری و 68% انحراف مخارج عمرانی از مسیر بلند مدتش توسط متغیر های الگو تصحیح می شود. با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهاد میشود دولت وابستگی خود را به درآمدهای نفتی کاهش و سهم درآمد مالیاتی را در تأمین مخارج دولتی افزایش دهد. همچنین دولت برای تأمین کسری بودجه خود بجای استقراض از بانک مرکزی بهتر است کسری را از طریق فروش اوراق مشارکت و افزایش درآمدهای خود بوِیژه درآمدهای مالیاتی جبران نماید.