نام پژوهشگر: فریده معین وزیری
فریده معین وزیری مریم شاه حسینی
چکیده مقدمه: فاکتور هسته ای y (nf-y) با بکارگیری عوامل تغییر دهنده ساختار کروماتین و ایجاد بازآرایی در ساختار کروماتین در نواحی تنظیمی ژن ها، در رونویسی درگیر است. در سال های اخیر توجه روز افزونی به نقش nf-y به عنوان تنظیم کننده ی رونویسی در ژن های کلیدی یوکاریوتی معطوف شده است. در تحقیق حاضر نقش اپی ژنتیکی nf-y در تنظیم بیان ژن های id (id1-id4) که مهار کننده تمایز هستند، در سلول های کارسینومایی جنینی انسانی، قبل و بعد از القای سلول ها با رتینوئیک اسید ارزیابی شد. روش کار: در تحقیق حاضر دودمان سلولی کارسینومایی جنینی انسانی ntera2/nt2 در محیط کشت dmem با سرم 10% کشت داده شد. تعدادی از فلاسک های حاوی سلول ها، تحت تیمار با رتینوئیک اسید قرار گرفت و فلاسک های تیمار نشده نیز به عنوان سلول های روز صفر جمع شد. در بخش ارزیابی بیان ژن، با استفاده از تکنیک rt-pcr و real-time pcr سطوح بیان ژن ها بررسی شد. در گام بعد از روش رسوب گذاری ایمنی کروماتین (chip) و به دنبال آن real-time pcr برای بررسی میزان اتصال پروتئین nf-y به نواحی تنظیمی ژن های ذکر شده استفاده شد. نتایج: نتایج حاصل کاهش معنی داری را در بیان ژن های oct4 و nanog و هم چنین افزایش بیان معنی داری را در ژن هایnestin، pax6 به عنوان الگوی تمایز نشان داد. علاوه بر آن، بیان ژن nf-y در سلول های در حال رشد و تمایز یافته مشاهده شد. در رابطه با ژن های id از روز 3 تمایز، کاهش معنی داری در بیان این ژن ها دیده شد. هم چنین حضور پروتئین nf-y در نواحی پروموتری ژن های id قبل و بعد از القای عصبی مشاهده شد، که تغییر در میزان اتصال پروتئین ذکر شده به نواحی پروموتری این ژن ها معنی دار بود. نتیجه گیری: در مطالعه ی جاری، بعد از اطمینان حاصل کردن از الگوی صحیح بیان ژن های مختص پرتوانی و ژن های مارکر تمایزی و پی بردن به بیان ژن nf-y، بیان ژن های id نیز مشاهده شد. در مرحله بعد حضور پروتئین nf-y، در نواحی پروموتری ژن های id مورد بررسی مشاهده شد. نتایج حاصل از الگوی برهمکنش پروتئین nf-y با نواحی پروموتری، با الگوی مشاهده شده در بررسی بیان ژن ها مطابقت داشت. این امر، بیانگر نقش اپی ژنتیکی پروتئینnf-y ، به عنوان یکی از فاکتورهای عمومی تنظیمی در ژن های کلیدی در فرایند تکوین سیستم های یوکاریوتی است.