نام پژوهشگر: ُسیما جهانبخشی
ُسیما جهانبخشی مسعود فریدونی
مقدمه: سیس پلاتین در درمان بسیاری از تومورها مورد استفاده قرار می گیرد و دارای اثرات سیتوتوکسیسیک و آپوپتوژنیک بر روی سلول های غیرسرطانی نیز می باشد. این اثرات جانبی، استفاده از این دارو را در درمان بیماران سرطانی محدود کرده است. رزوراترول یک آنتی اکسیدان گیاهی فوق-العاده قوی است که در سال های اخیر در درمان ناباروری مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از انجام این پروژه بررسی اثرات محافظتی رزوراترول بر تغییرات هیستولوژیک ناشی از تجویز سیس پلاتین در بافت بیضه ی موش نر نژاد balb/c در کوتاه و بلند مدت بوده است. مواد و روش ها: 60 سر موش نر balb/c با محدوده وزن 25-30 گرم به شش گروه 10 تایی تقسیم شدند . گروه کنترل، حلال رزوراترول (کربوکسی متیل سلولاز1%) را روزانه به مدت هفت روز به روش گاواژ دریافت کردند، گروه دوم تحت تیمار با سیس پلاتین با دوز mg/kg 2.5 به مدت پنج روز به روش تزریق داخل صفاقی قرار گرفتند، گروه سوم تحت تیمار هم زمان با سیس پلاتین و ویتامین c (mg/kg 20)، و سه گروه بعد تحت تیمار هم زمان با سیس پلاتین و غلظت های mg/kg 20، 50 و 100 رزوراترول قرار داشتند. روش تجویز رزوراترول و ویتامین c به صورت گاواژ و به مدت هفت روز متوالی و یک ساعت قبل از تزریق سیس پلاتین بود. تعداد پنج سر موش از هر گروه، 24 ساعت بعد از آخرین گاواژ (روز هشتم آزمایش) و پنج سر موش بعدی در هفته پنج آزمایش قربانی شدند. سپس مطالعات بافت شناسی بیضه روی تغییرات قطر لوله، اپیتلیوم ژرمینال و لومن صورت گرفت. نتایج: در هفته ی پنجم سیس پلاتین باعث شده بود بخش وسیعی از سلول های جنسی تمایز یافته در داخل لوله ها از بین رفته، سیتوپلاسم سلول های سرتولی واکوئله شده و در کل بافت بیضه دچار آتروفی شود. تحلیل آماری نیز نشان دادند که ضخامت اپیتلیوم ژرمینال در این گروه به طور معنی داری کاهش و قطر لومن لوله ها نیز افزایش یافته است که این احتمالاً از نشانه های توقف اسپرماتوژنز در گروه تیمار با سیس پلاتین بوده است. درگروه های تیمار هم زمان سیس پلاتین با غلظت های مختلف رزوراترول (mg/kg 20و 50 و 100) این علائم و نشانه ها خفیف و بافت ظاهر عادی خود را حفظ کرده بود. همچنین با افزایش دوز رزوراترول اثر بهبودبخشی آن افزایش می یابد. نتیجه گیری: رزوراترول می تواند برای جلوگیری از بروز اثرات جانبی داروها و همچنین کاهش اختلالات تولیدمثلی در بیماران سرطانی تحت تیمار با سیس پلاتین مورد استفاده قرار گیرد.