نام پژوهشگر: نازنین نعیم آبادی
نازنین نعیم آبادی مرتضی توکلی
یکی از خصایص برجسته و مهم فرایند شهرنشینی در ایران، گسترش سریع فیزیکی شهرها بویژه طی چند دهه اخیر آن توام به صورت پراکنده می باشد، که با آثار متعدد از جمله اتلاف منابع طبیعی و ارضی شهرها توام است. روستا منبعی شکننده و آسیب پذیر در برابر تغییرات محیطی و انسانی شهرها مواجه می باشد. و با توجه به محدودیت زمین و ارزش معیشتی آن در نواحی روستایی، با بهره گیری از زمین های موجود و استفاده آن در ساخت و ساز های غیر اصولی و بی رویه، برای احداث سکونتگاه های شهری مواجه هستند. شهر نیشابور نمونه ای است که آسیب های متعددی را از رشد شتابان و پراکنده متحمل شده که مهم ترین آنها نابودی اراضی مزروعی و باغی روستا های حاشیه این شهر است. پژوهش حاضر، به دنبال بررسی تاثیر سکونتگاه های شهری در تغییر الگوی کاربری اراضی روستا های پیرامون پرداخته شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای استخراج داده های مورد نیاز از تکنیک مطالعات کتابخانه ای و اسنادی بهره گرفته شده، ضمن آن که در زمینه ی نقشه های ارائه شده و اطلاعات مربوط به آن ها نیز از سیستم نرم افزار gis استفاده شده است. مهم ترین یافته-های پژوهش عبارتند از: نیشابور طی چند دهه اخیر دچار رشد پراکنده شهری شده و زمینه نابودی اراضی کشاورزی در طی سال های 1375-1385 را فراهم کرده است، و باعث تغییرات این پدیده کاربری تولیدی به کاربری مصرفی و خدماتی شده است. ولی. این تغییرات ایجاد شده در حوزه های شرقی و غربی و جنوبی شهر بیشتر می باشد در واقع در حوزه شمالی، توسعه شهر بر اساس سیاست های دولت همراه بوده، و در حوزه های شرقی و غربی و جنوبی بر اساس توسعه خودجوش به وجود آمده است. در رابطه با فرضیه دوم توسعه شهر نیشابور تحت تاثیر محدودیت های طبیعی می باشد که از سمت شرق و غرب و جنوب با محدودیت های طبیعی (اراضی کشاورزی) همراه می باشد. در پایان سعی شده با ارائه راهکارهایی از نابودی اراضی کشاورزی مرغوب روستاهای حاشیه شهر جلوگیری به عمل آید.