نام پژوهشگر: پانته آ صفایی بروجنی

سبک شناسی غزل جنگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  پانته آ صفایی بروجنی   محسن محمدی فشارکی

ادبیات جنگ بخش بزرگی از میراث هم? جوامع بشری است. هدف از این تحقیق، کنکاش در گوشه ای از این میراث گران بها و پرداختن به شاخه ای از ادبیات سی سال گذشت? ایران زمین است. غزل، در شعر امروز و به ویژه در شعر جنگ نمود فراوانی دارد. این مطلب را می توان با نگاهی سطحی به مجموعه های شعر منتشر شده در موضوع جنگ و مقاومت به سادگی دریافت. در صفحاتی که پیش رو دارید، ابتدا سعی شده است تعریفی منطقی از غزل جنگ ارائه شود، سپس با جمع آوری و مطالع? نمونه های برجسته غزل جنگ، به خصوص آن ها که در مجموعه های کنگر? شعر دفاع مقدس منتشر شده است، ویژگی های سبکی غزل جنگ استخراج و بیان گردد. از آنجا که کنگر? شعر دفاع مقدس بیست سال است که در کشور برگزار می شود و با چاپ گزید? اشعار هر کنگره منبع موثقی برای بررسی جریان غزل جنگ – یا دست کم یکی از جریان های آن- را در اختیار قرار داده است، محور اساسی کار این رساله بر مبنای مجموعه های شعر کنگر? شعر دفاع مقدس قرار گرفته است. در این تحقیق، با بررسی آماری این نتایج حاصل شد: 1- وزن های عروضی غالب در غزل جنگ، وزن مجتث و وزن مضارع هستند. 2- هفتاد درصد غزل های جنگ مردّف اند. 3- روند حضور زنان در عرص? غزل دفاع مقدس روندی صعودی با رشدی چشم گیر بوده است. 4- مهم ترین ویژگی های سبکی غزل جنگ را می توان واژگان و ترکیبات جدید، عناصر موسیقی ساز نو، سطح عاطف? جمعی، استفاد? مناسب از زبان روز و گونه های زبانی متفاوت، استفاده های تازه و بجا و گسترده از تشبیه، استعاره و نماد، شیوه های جدید تصویرگری، بومی گرایی و – مهم تر از همه- مضامین تازه و بی سابقه در غزل دانست. ردّپای هم? جریان های غزل امروز، غزل نئوکلاسیک، غزل روایت (غزل فرم)، فرا غزل، غزل واژه و غزل فرافرم را می توان در غزل جنگ مشاهده کرد. اما مهم تر از همه، نمود روایت و به ویژه روایت سینمایی در غزل است که صور خیال در غزل جنگ را دگرگون کرده و شیو? جدیدی از تصویرسازی را در غزل ارائه می کند. در این رساله، ضمن نگاهی مختصر به جریان های غزل، با مطالع? شیو? روایت در غزل امروز، این نتیجه حاصل شد که شیو? روایت در غزل، نه شیو? اشعار روایی ادبیات گذشت? فارسی و نه شیو? روایت در داستان است، بلکه نوعی روایت شاعران? آمیخته به شیوه های روایت در سینماست.