عنوان پژوهش حاضر تاریخ تشیع قم از دوره مغول تا پایان صفویه است. سوال اصلی پژوهش از چگونگی وضعیت کلی تشیع قم در طی این قرون از قرن هفتم تا پایان دوره صفوی است. در فرضیه این پژوهش بیان شده که شیعیان قم از دهه سوم قرن هفتم تا اواسط قرن هشتم از جنبه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تغییر محسوسی نداشتند ولی از آن پس به یک نشاط و رونق گسترده ای دست یافتند. برای دست یافتن به منظور اصلی این پژوهش چارچوب مفهومی در نظر گرفته شد که هر کدام از مفاهیم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را مورد بررسی قرار دهد و مفهومی را که با این پژوهش سازگارتر است ارائه دهد. سپس بر طبق سوالات فرعی پژوهش چهار فصل برای این پژوهش در نظر گرفته شد. در فصل اول که مربوط به اوضاع سیاسی شیعیان قم از قرن هفتم تا پایان دوره صفوی است از خاندان ها و شخصیت های مقتدر سیاسی قم و حاکمان و امرای این شهر و توجه حکومت مرکزی به این شهر و اقدامات و فرامین آنها در طی چند سند مکتوب یاد شده است. در فصل دوم که اوضاع اجتماعی شیعیان قم از قرن هفتم تا پایان دوره صفوی است از خاندان ها و شخصیت های پرنفوذ اجتماعی چون دعویدار، رضوی و فتحان یاد شده است. بحث اوقاف و بحث هایی پیرامون اوقاف و محتوای اسنادی که در قسمت اوضاع سیاسی از آنها یاد شده در این فصل مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. در فصل سوم که اوضاع فرهنگی شیعیان قم از قرن هفتم تا پایان صفویه است وضعیت مذهبی، اعتقادی، علمی، ادبی و هنری شیعیان قم مورد بررسی قرار گرفته از عالمان بسیاری یاد شده که در گسترش و ارتقاء سطح علمی شیعیان قم نقش بسیاری داشتند از شعرای قمی که در دربار صفوی و قبل از صفوی در دربار ترکمانان حضور داشتند یاد شده است. از مساجد، مدارس و معماری بناهای شیعه در قم مطالب مناسبی آورده شده است. در فصل چهارم که اوضاع اقتصادی شیعیان قم از قرن هفتم تا پایان دوره صفوی را بیان کرده است از کشاورزی و صنایع مردم شیعه قم یاد کرده است. در بخش کشاورزی از محصولات گسترده و فراوان شهر و صدور آن به شهرهای دیگر سخن به میان آمده و صنایع متعدد این شهر و صدور آن به شهرهای دیگر در این فصل آورده شده است. به طور کلی اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شیعیان قم پس از حمل? مغول تا بیش از صد سال از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود و در رکود و ضعف شدیدی قرار داشت ولی از این مدت به بعد با حکومت خاندان صفی که از اقتدار خاصی برخوردار بودند وضعیت کلی شیعیان روبه بهود رفت به طوری که در زمان حکومت این خاندان شهر قم یکی از شهرهای مهم آن دوران تلقی شد و از دوران حکومت این خاندان بهبود اوضاع کلی قم شروع شد و بهتری ثمر? آن در دور? حکومت صفوی به بارنشست و اوضاع کلی قم در این دوران از وضعیت بسیار خوبی برخوردار شد.

دوران حکومت امام علی با وقوع سه جنگ جمل، صفین و نهروان فضایی سنگین و پرالتهاب ایجاد کرده بود. در این عصر نیز جنگ روانی مانند بقیه ادوار تاریخی وجود داشته است و امام علی و معاویه نیز از آن بهره گرفتند. این پژوهش میزان توجه به جنگ روانی در عصر امام علی و تأثیر بهره گیری امام علی از جنگ روانی بر موفقیتهای آن حضرت در عرصه جنگ را بررسی نموده است. پژوهش حاضر در صدد بررسی این فرضیه است که امام علی از شیوه های جنگ روانی برای تأثیرگذاری بر مخاطبان خویش تا آنجا که مطابق با ارزشهای اسلامی و اخلاقی بود، بهره گرفتند. در سیره جنگ روانی امام علی؛ شیوه هایی مانند فریب، شایعه، ارعاب و تهدید که از شیوه های مرسوم در جنگ روانی است جایگاهی نداشت در حالیکه معاویه برای رسیدن به اهداف خود از هیچ شیوه ای چشم پوشی نکرد. پژوهش حاضر در 4 فصل تدوین یافته که فصل اول به مفاهیم نظری جنگ روانی که شامل تعریف مفهوم جنگ روانی از دیدگاه اندیشمندان و سیاستمداران، هم چنین تاریخچه استفاده از آن در ادوار تاریخی باستان، اسلام و عصر حاضر و در پایان فصل به تعریف انواع روشهای جنگ روانی از جمله اقناع، تحریک، تشجیع، ارعاب و فریب پرداخته است. فصل دوم شیوه های جنگ روانی را که امام علی در سیره جنگ روانی خود علیه مخاطبان خویش بهره گرفته، بررسی نموده است. در فصل سوم شیوه های جنگ روانی معاویه نظیر فریب، شایعه، ارعاب، تحریک بررسی شده است. فصل آخر در دو بخش تدوین یافته : بخش اول تقابل امام علی با جنگهای روانی معاویه و پاسخهای امام علی به اتهامات نسبت داده شده از سوی معاویه بررسی شده و بخش دوم شامل عوامل تأثیر گذار بر پیروزی امام علی در جنگهای روانی خویش مواردی مانند جایگاه خاص امام علی در مقام پیام دهنده جنگ روانی، صداقت و درستی در پیام و اقناع مخاطب می باشد. در پایان پژوهش این نتیجه حاصل شد که امام علی در بهره گیری از جنگ روانی برای تأثیرگذاری بر مخاطبان خویش، پیروز بودند و این پیروزی بر موفقیت امام علی در جنگها تأثیرگذار بود.

تاریخ نگاری از حوزه های چالش برانگیز در تاریخ اسلام و در میان گروه ها و فرق مسلمان می باشد. برخی مخالفان شیعه به ویژه وهابیان در رقابت و نزاع با شیعه می کوشند اولا نقش شیعیان را در تاریخ نگاری اسلامی و تدوین آثار تاریخی بسیار برجسته و پررنگ نشان دهند و ثانیا راویان و مورخان شیعه را به تاریخ سازی و جعل أخبار و روایات شیعی متهم کنند. یکی از نمایندگان این تفکر، عبدالعزیز نورولی است که در کتاب اثر التشیع علی الروایات التاریخیه فی القرن الاول الهجری کوشیده تا با خدشه در ناقلان بعضی از وقایع مهم تاریخ اسلام در سده اول و برخی فضایل اهل بیت علیهم السلام به خصوص مناقب علی علیه السلام، آن حوادث و فضایل را جعلی و ساخته راویان و مورخان شیعه وانمود سازد. این پژوهش در راستای پاسخ گویی به برخی از شبهه ها و انتقادهای مخالفان انجام شده و پس از تبیین مناظرات تاریخی شیعه و سنی و با بررسی اوضاع منازعات عصر حاضر، مباحث را از دو جنبه پی گرفته است. از سویی به معرفی شماری از تاریخ نگاران و تحلیل تاریخ نگاری شیعه پرداخته شده و چنین نتیجه گرفته است که حجم و گستره تاریخ نگاری شیعه نسبت به اهل سنت به مراتب کم تر بوده و این شیعیان هستند که محتاج منابع سنی می باشند. از سوی دیگر به نقد کتاب پیش گفته پرداخته و آن را از حیث أسناد و منابع، روش و محتوا غیر علمی و غیر تاریخی ارزیابی کرده است.

این پژوهش که باعنوان سیره آموزشی تربیتی امام علی(ع) صورت گرفته است، به دنبال دادن پاسخی به سوال اصلی این پژوهش است. پرسش اصلی این پژوهش درباره آموزش و تربیت در اندیشه و عمل امام علی(ع) است. فرضیه این پژوهش در پاسخ بیان می کند که علی رغم اینکه گزارش مورخان در مورد حکومت امام علی(ع) بیشتر معطوف به سیره سیاسی و نظامی ایشان شده است به نظر می رسد که آموزش و تربیت جایگاه اصلی را در سیره آن حضرت داشته است. برای آشنایی با مفاهیم اصلی و کلیدی این پژوهش چارچوب مفهومی ارائه شد تا تعریف متناسب با مفاهیم این پژوهش صورت گیرد تا منظور اصلی از آموزش و تربیت در این پژوهش مشخص شود. پس از ارائه چارچوب مفهومی با توجه به سوالات فرعی این پژوهش چهار فصل ارائه شد. در فصل اول این پژوهش اهمیت تعلیم و تربیت و پیشینه آن بیان شده است. اینکه این مقوله از چه زمانی آغاز شد و چه سیری را طی کرده است مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم که دوران حکومت امام علی(ع) را شامل می شود ابتدا از شخصیت والای امام علی(ع) و نقش او در میدان های نبرد برای پیشبرد اسلام و یاری پیامبر یاد شده است و در ادامه دوران حکومت امام(ع) و رخ دادن سه جنگ بسیار مهم جمل، صفین و نهروان مورد بررسی قرار گرفته است تا نقش امام در میدان های مختلف زندگی و اوضاع و شرایط متفاوت نمایش داده شود پی به شخصیت امام برده شود که هر چند امام در جنگ های متعدد شرکت داشته ولی هدف اصلی او انسان سازی و تعلیم و تربیت انسان ها بوده است و در این پژوهش نشان داده شد که امام چه جایگاه و نقشی در این امر داشته و جنگ کردن هم وسیله ای برای رسیدن به این هدف بوده است. در فصل سوم که آموزش در سیره امام علی(ع) مورد بررسی قرار گرفته شخصیت خود حضرت در علوم مختلف و آشنایی امام به این علوم و اندیشه امام در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است. شخصیت علمی امام از این جهت مورد بررسی قرار گرفته تا اثبات شود که امامی که خود دستور به تعلیم و علم آموزی می دهد خود در این جهت عامل بوده است و هر سخنی که امام ایراد می کرده است ابتدا خود عامل به آن بوده است و سپس دیگران را امر به آن می کرده است. پس از بررسی شخصیت علمی امام(ع) اصول و روش های آموزشی از نظر علی(ع) مورد بررسی قرار گرفته است. امام(ع) برای موفقیت در هر امری پای بند اصول و روش هایی است که با به کاربردن این اصول و روش ها هر امری به موفقیت نائل می شود به ویژه در امر آموزش پای بند اصول و روش هایی کاربردی است تا آموزش به ثمر نشیند و امر آموزش به آسانی صورت گیرد و همچنین تأثیرگذاری آن بیشتر شود. در فصل چهارم که تربیت در سیره امام علی(ع) را مورد بررسی قرار داده است به جایگاه و اهمیت و ضرورت امر تربیت و همچنین ضرورت تسریع در امر تربیت اشاره شده است. ابعاد مختلف تربیت چون تربیت دینی، اخلاقی، عقلانی، سیاسی و اجتماعی بیان شده است و برای اینکه انسان در مسیر اصلی فطرت خود حرکت کند و در مسیر هدف الهی پیش رود و همه ابعاد فوق را در خود تقویت کند باید روش های صحیح را پیش گیرد که این روش ها از نظر علی(ع) روش الگویی، عملی، محبت، تذکر، عبرت، موعظه، توبه، ابتلا و امتحان، مراقبه و محاسبه و تشویق و تنبیه می باشد همه این روش ها هر کدام نقشی خاص در تربیت دارند که عدم به کارگیری هر یک از این روش ها باعث نقص در تربیت می شود. همچنین هر یک از این روش ها آدابی مخصوص به خود دارند که رعایت آن الزامی می باشد. پس از پرداختن به روش های تربیت، مبانی و اصول تربیت مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع برای موفقیت در امر تربیت رعایت مبانی و اصول بسیار ضروری است که اگر اصول و مبانی آن مراعات نشود امر تربیت به طور صحیح صورت نگرفته و نتیجه معکوس دارد. پس برای انجام یک تربیت صحیح هم رعایت اصول و مبانی و هم روش های صحیح الزامی است که این اصول و مبانی از نظر امام شامل اصل اعتدال، تدّرج و تمکّن، تسهیل و تیسیر، مدارا و ملایمت، کرامت، عزت، تفکر و تدبّر می باشد. هدف ما در این پژوهش دست پیدا کرن به این پاسخ است که تعلیم و تربیت چه جایگاهی در اندیشه و عمل امام علی(ع) داشته است. در واقع تعلیم و تربیت یکی از اهداف اصلی خداوند سپس انبیا و اوصیا و به ویژه علی(ع) بوده است. انسان سازی و رساندن هم? انسان ها به سعادت دو جهانی هدف اصلی همه این بزرگان بوده است ولی هر گاه در انجام این هدف موانعی ایجاد می شد و ناگزیر از جنگ بوده اند برای رسیدن به هدف اصلی خود جنگ را که راه حل آخر مسأله بوده است انتخاب می کردند ولی هیچگاه از هدف اصلی خود غافل نبوده اند.

با توجه به نقش مهم مشروعیت در دوام وتوفیق حکومتها وتضاد عقیدتی بین آل بویه ـ که به مذهب شیعه ـ و عباسیان ـ که به مذهب تسنن گرایش داشتند ـ این تحقیق درصدد تبیین نسبت مشروعیت آل بویه برآمده است.تحقیق حول محور تقسیم بندی دورژه از مراحل حکومت پیش رفته است و سعی شده است نسبت مشروعیت در سطوح سه گانه منشأ قدرت ،شکل گیری و مرحله تقسیم بندی و اعمال قدرت بویه ئیان مورد سنجش قرار گرفته واقدامات ایشان در راه کسب مشروعیت در سطوح فوق بیان گردیده وموانع و مشکلا ت نیز مورد اشاره قرار گیرد.مشروعیت ایشان در مرحله منشأ قدرت و شکل گیری با مشکل چندانی مواجه نیست و بیشترین مشکل در مرحله تقسیم و اعمال قدرت که رابطه مستقیمی با کارآمدی دارد به چشم می خورد. نتیجه تحقیق بیانگر این است که میزان مشروعیت آل بویه در هر سه مرحله از دوره تأسیس تا دوران عضدالدوله با رشد و بعد از آن با زوال وتنها در دوره بهاءالدوله این روند با توقف نسبی همراه است وبعد از او آهنگ زوال سرعت می یابد.به علت ناآشنایی این امیران با رسوم کشورداری بیشتر آنها در مبارزه با وضعیت نابهنجار به ارث رسیده از عباسیان از توان کافی برخوردار نیستند ولی با این وجود دوران ایشان نسبت به دوران قبل و بعد از ثبات و بهبود نسبی اوضاع بهره مند است.از دیگر نتایج به دست آمده تأثیر بسیار شگرف تربیت سیاسی در توفیق زمامداران است که اوج آن در عضدالدوله به چشم می خورد.

افکار و اندیشه های ابن تیمیه در دفاع صرف از مذهب حنبلی است.وی عقاید و اندیشه های خود را به عنوان زنده کردن فقه حنبلی بیان می کند لذا عموماً در قبال اوضاع زمانه و در عرصه های سیاسی،فرهنگی و اجتماعی جامعه آن روز دیدی انتقادی دارد که گاهی این دیدگاه به ویژه در مواجه با حکام مغول و سایر مذاهب اسلامی از حد انتقاد فراتر می رود و شکل خصمانه به خود می گیرد.پژوهش حاضر شامل سه فصل است.فصل اول به زندگی نامه ابن تیمیه و حیات سیاسی و اجتماعی وی می پردازد.در فصل دوم حیات فرهنگی ابن تیمیه مورد توجه قرار می گیرد و در فصل سوم موضع ابن تیمیه نسبت به سه جریان مهم اسلامی یعنی مذهب تشیع،فرقه ی صوفیه و اشاعره بیان می شود.

این تحقیق به بررسی مساله ولایتعهدی امام رضا (ع) از سه جنبه : زمینه ها و علل طرح، پذیرش و موضعگیریها و در پایان آثار و پیامدهای ولایتعهدی خواهد پرداخت. در این پژوهش سعی بر آن است تا ضمن بررسی و تحلیل مسئله ولایتعهدی امام رضا (ع) به پرسشها و ابهامات پیرامون این مسئله پاسخ داده شود. ابتدا قبل از ورود به بحث اصلی (زمان مأمون) نگاهی گذرا به نهضت عباسیان و سیاست کلی آنها در قبال علویان خواهیم داشت. سپس با بررسی شخصیت مأمون و سیاستهای وی، با مشکلات سیاسی حکومت او بویژه قیام های علویان آشنا خواهیم شد. پاسخ به این پرسش که چه عواملی آرامش و ثبات سیاسی حکومت خلیفه را بر هم زده بود، یکی از اهداف این تحقیق می باشد.

با توجه به شکل گیری و وجود نزاع و درگیری در جوامع انسانی از گذشته های دور تا کنون، مسأله قضاء همواره دارای اهمیت بسیار بوده است. بر همین اساس در قرآن کریم و سیره نبوی (ص) قضاء جایگاه برجسته ای را به خود اختصاص داده است.پس از پیامبر (ص) نیز مسأله قضاء همچنان مورد اهتمام و توجه خلفاء و حاکمان به خصوص امام علی (ع) قرار داشته است.موضوع این رساله بررسی قضاء در تاریخ اسلام تا سال چهلم هجری است. بر این اساس سوال اصلی این پژوهش چنین است: سیر قضاء در تاریخ اسلام تا سال چهلم هجری چگونه بوده است؟ جهت یافتن پاسخ سوال فوق، سوالات فرعی چندی مطرح گردید: قضاء در عصر نبوی چگونه بوده است؟ قضاء در عصر ابوبکر چگونه بوده است؟ قضاء در عصر عمر چگونه بوده است؟ قضاء در عصر عثمان چگونه بوده است؟ قضاء در عصر امام علی (ع) چگونه بوده است؟ و پژوهش حاضر به فصل هایی تقسیم شد.در فصل اول به کلیات و مفاهیم پرداخته شده است. فصل دوم به قضاء در عصر رسول اکرم (ص) اختصاص یافته است. فصل سوم این رساله سیر قضاء در دوران سه خلیفه پس از پیامبر (ص) را مورد بررسی قرار می دهد و بالاخره در فصل چهارم سیر قضاء در عصر حکومت امام علی (ع) بررسی شده است.جهت سوال اصلی فرضیه زیر در نظر گرفته شده است:قضاء هر چند در عصر رسول اکرم (ص) به صورت جامع و کامل و مطابق دستورات قرآن کریم مورد توجه قرار گرفت، اما در دوران خلفای سه گانه وضعیتی متفاوت یافت؛ اما مجدداً در دوره امام علی (ع) مطابق سیره نبوی بازسازی گردید.این فرضیه طی پژوهش انجام گرفته بررسی شد و مورد تأیید قرار گرفت و به شکلی اثبات گردید.

در این پژوهش تلاش شده است تا به موضوع گسترش اسلام در آسیای مرکزی پرداخته شود. آن چه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، عبارت است از چگونگی فتوحات اسلامی در نواحی مذکور، و به دنبال آن گسترش آیین اسلام در محدوده زمانی خاص، که منجر به شکل گیری تمدن اسلامی در این منطقه شده است. با بررسی های انجام شده می توان به این نتیجه رسید که مسلمانان، دامنه گسترش اسلام را در زمان خلیفه دوم به مرزهای آسیای مرکزی کشاندند، و در زمان خلیفه سوم فتوحات اسلامی تا کرانه های جیحون پیش رفت. در عصر حکومت امویان نیز فتوحات گسترده ای در منطقه ماوراء النهر صورت گرفت. هم زمان با بنای مسجد بخارا در زمان امویان در سال 95 هجری قمری، فعالیت های فرهنگی و تبلیغی مسلمانان هم در منطقه نام برده آغاز گردید؛ و از سال 120 هجری به بعد، بنیان تمدن اسلامی در نواحی آسیای مرکزی پی ریزی شد. برای مدتی، برخورد بد امویان با مردم منطقه موجب دگرگونی آنان در آن نواحی گردید، اما در عصر عباسیان، پس از سرکوبی قیام های مردم خراسان و ماوراء النهر به خونخواهی ابومسلم، گسترش اسلام در شرق و شمال شرقی ماوراء النهر دنبال شد. سرانجام در زمان حکومت مأمون عباسی، اسلام به عنوان مذهب رسمی مردم نواحی آسیای مرکزی درآمد. در روزگار طاهریان با سعی و تلاش آنان، وضعیت فرهنگی ـ اقتصادی منطقه توسعه و بهبود یافت. و پس از سقوط طاهریان، سامانیان اولین امیران مسلمان بودند که نبض فعالیت های سیاسی ـ نظامی آسیای مرکزی را در دست گرفتند. آنان با نشر و استقرار اسلام در این نواحی، در باورها و سنت های اجتماعی و گرایش های فکری، و حتی شیوه زندگی و قومی آسیای مرکزی تحول اساسی ایجاد کردند. در این زمان، دانشمندان بزرگی در زمینه های مختلف علمی بروز و ظهور پیدا کردند، و آثار گران سنگی در زمینه ریاضیات، نجوم، تاریخ، جغرافیا، فلسفه، منطق، فقه، تفسیر، کلام و حدیث پدید آوردند.

یکی از علل گسترش اسلام در عصر نبوی که تأثیر زیادی هم در جامعه آن عصر داشته است سیره ‏تربیتی خود حضرت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بود، ایشان با روش های تربیتی خود توانست به عنوان الگو در جامعه ‏مسلمان قرار بگیرد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در آغاز دعوت خود با سخنان و خطبه ها، عواطف و احساسات ‏خود و در مرحله بعدی با رفتار خود، توانست جامع? جاهلی آن روز را تربیت دینی کند و همین امر باعث ‏گسترش و پیشرفت اسلام در جامعه آن روز و حتّی بعد از آن شد. هر چند عوامل چندی در پا گرفتن و ‏گسترش دین مبین اسلام دخیل بوده¬اند اما سیره حضرت را می¬توان مهم ترین عامل برای این گسترش دانست ‏و در رأس آن شخصیت وجودی خود حضرت اصلی¬ترین عامل جذب مردم به ایشان و در نتیجه گسترش سریع ‏اسلام در آن عصر به شمار آورد. ما در این تحقیق بعد از تعریف کلیات و مفاهیم، در فصل دوم به این موضوع ‏پرداختیم که سیره شناختی حضرت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) در گسترش اسلام چه نقشی داشته است و بعد ‏از تعریف مسئله شناخت نمونه های از این سیره را ذکر کردیم. در فصل سوم به بحث تأثیر سیره عاطفی ‏حضرت در گسترش اسلام اشاره کردیم و به رابطه بین شناخت و عاطفه در این فصل پرداختیم، چرا که برای ‏عملی شدن شناخت باید انگیزش باشد و عاطفه یک انگیزش بسیار مهم هست که حضرت پیامبر (صلی الله علیه و آله) ‏در سیره خود عاطفه را بسیار پر رنگ کردند. در فصل چهارم به تأثیر سیره حضرت در گسترش اسلام ‏پرداختیم و در مقدمه¬ای به رابط بین شناخت و عاطفه و رفتار اشاره کردیم، رفتار در حقیقت نتیجه شناخت و ‏عاطفه هست چرا که وقتی عاطفه و انگیزش باعث انگیزه در شناخت و هدایت شناخت می¬شود، این شناخت و ‏معرفت در رفتار متجلّی می¬شود. در این فصل به نمونه¬های رفتاری حضرت هم اشاره کرده¬ایم.‏

در تحقیق پیش رو، تاریخ اجتماعی شیعیان در عصر حضور ائمه (ع)، با محوریت کتاب شریف الکافی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق ضمن اشاره به ابعاد مختلف رفتار و افکار شیعیان که در تحولات زندگی روزمره شان موثر بوده است ، کوشیده شده با اتکا به مستندات تاریخی ، سبک زندگی شیعیان تبیین شود. مهمترین یافته های این تحقیق را می توان دست یابی متقن و مستند به بخش قابل توجهی از اصول و آداب سبک زندگی شیعه و اشراف بر میراث معنوی و فرهنگ غنی و مستدل ایشان دانست . این مهم، در پی واکاوی کنش های شخصی شیعیان در موضوعاتی چون حوزه خوراک ، پوشاک ، زینت ، سلامت ، مسکن و تفریح از یک سو؛ تفحص در کنش های اجتماعی شیعه بر اساس مولفه هایی چون شیوه تعامل با شیعیان ، تعامل با اهل بیت(ع) ، تعامل با غیر شیعه ، تعامل با محیط زیست و نظام کار و معیشت از سوی دیگر و در نهایت بررسی مبادی اعتقادی و مناسک عبادی شیعیان ، به دست آمده است.

شیعه به عنوان یکی از اصلی ترین فرقه های مطرح در جهان اسلام با تعاریفی زیاد اما قریب به هم از زمان حیات رسول خدا (ص) به دوستداران وطرفداران حضرت علی(ع) اطلاق می شد ودر طول تاریخ به فرقه های مختلفی منشعب گشت ودر این میان دوجریان عمده آن یعنی، امامیه وزیدیه تا حدود زیادی پویائی وحیات فکری ،فرهنگی وسیاسی خود راحفظ کرده که همواره بین آنها تعاملات وتقابل هایی وجود داشته است بطوری که از زمان شکل گیری زیدیه درقالب نهضت وسپس در لباس حکومت،پیوسته مابین آن دو روابط سیاسی ،فرهنگی واجتماعی وجود داشته است که در برخی به تعامل بین آنها ودر پاره ای از موارد به تنازع منجر می گردیده است علی رغم غنای فکری وفرهنگی فرقه امامیه بهره گیری از راویان وعالمان زیدی مذهب در زمینه های مختلف علوم حدیث ، تفسیر،تاریخ وسیره وهمچنین استفاده های علمی رهبران زیدیه از مکتب اهل بیت با حضور بر سر درس آنان آشکار ترین جلوه های تعامل فرهنگی مابین آنان به شمار می رفت. از اواخر قرن دوم و با مشخص تر شدن دسته بندی های فرق مختلف تشیع، زیدیه تدوین عقاید خود را شروع و عالمان زیدی در کنار تدوین مباحث حدیثی و فقهی، به نقد آرای دیگر فرق، خاصّه امامیه که اشتراکات زیادی نیز با هم داشتند روی آورده وآثاری در رد بر عقاید امامیه بویژه در بحث امامت نگارش کردند.آغاز غیبت صغری و شرایط دشواری که امامیه با آن روبرو شد برای زیدیه این امکان را فراهم کرد تا به نقد امامیه بپردازند. بجز کوفه(عراق)، در بخش هایی از ایران و از همه مهم تر در ری به دلیل همسایگی زیدیه و امامیه نزاع های کلامی رونق بیشتری گرفت. گذشته از این، روابط سیاسی ما بین امامیه وزیدیه، در روزگار حضور امامان شیعه با چالش های جدی روبرو بود. زیدیه به اعتقاد «تقیه» و قعود امامان و عدم پیگیری برنامه جهاد و دعوت در امر امامت انتقاد می کردند در نتیجه آنان به این شعار وعقیده (هرچند به صورت تظاهر) یعنی اتخاذ اندیشه سیاسی که حول محور امامت مجتهدین عادل از اهل بیت نبوی می چرخد در تقابل فکری و سیاسی با امامیه قرار گرفتند ورهبران آن قیام هائی را شکل دادند که اگرچه برخی ازآنان موردتأیید امامان شیعه قرار گرفت امّا به دلایل مختلف سیاسی و علی رغم گستردگی و کثرت آن قیام ها، کار آنها بی‏ثمر بود ومتأسفانه هیچ کدام به نتیجه نرسید وشاید بتوان مسأله عدم استقبال شیعیان امامیه از این قیامها وشرکت نکردن شخص امام (ع) در آنها (به خصوص با توجه به اختلافاتی که به تدریج بین زیدیه و امامیه به وجود آمد) را یکی از دلایل بی نتیجه بودن آنها واینکه رهبری آنهاراغیر معصوم بر عهده داشته دانست. همچنین، همزیستی مسالمت آمیز در میان آنان وتغیرات فکری وعقیدتی وتلاش امامان شیعه برای هدایت زیدی مذهبان نیز از جلوه های روابط پر فراز ونشیب اجتماعی مابین پیروان هر دو فرقه می باشد.

سبک‏زندگی یکی از معیار عمده تعیین¬کننده سلامت افراد است. سبک زندگی سالم به ویژه در میان سالمندان، می تواند یک راهبرد کلیدی برای حفظ سلامت آنها و ارتقاء سطح امید به زندگی همراه با سلامت برای آنان باشد. با وجود آنکه رابطه سبک زندگی و سلامت در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، اما شواهد حاکی از تفاوت های چشمگیر در رفتارهای سبک زندگی زیرگروه های مختلف جمعیتی است. علاوه بر این، ماهیت این ارتباط برحسب ویژگی های فردی و رفتارهای نهادینه شده فرهنگی مرتبط با سلامت در بسترهای مختلف تفاوت می پذیرد. مقاله حاضر، رابطه سبک‏زندگی و سلامت را در بین زنان و مردان سالمند در شهر یزد مورد تحلیل قرار می دهد. داده های تحقیق از طریق پرسشنامه همراه با مصاحبه در بین سالمندان 60 سال به بالای شهر یزد گردآوری شده است. حجم نمونه 313 نفر می‏باشد. انتخاب نمونه های تحقیق به روش نمونه گیری خوشه ای صورت گرفته است. اندازه گیری شاخص سلامت عمومی بر اساس پرسشنامه گلبرگ در چهار خرده‏مقیاس (نشانه‏های جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی) و سنجش سبک‏زندگی سلامت‏محور با استفاده از پنج شاخص تفریح و اوقات فراغت، پیشگیری از بیماری، مدیریت استرس، روابط اجتماعی و وضعیت تغذیه صورت گرفته است. اطلاعات بدست آمده نشان می‏دهند، بین سبک‏زندگی و مولفه‏های آن همچنین بین شبکه حمایت اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، امنیت غذایی، سن، جنسیت و وضعیت تأهل با سلامت عمومی رابطه وجود دارد. نتایج مدل¬های رگرسیونی نشان داد که متغیرهای مدیریت استرس، اوقات فراغت، تغذیه، روابط اجتماعی و امنیت غذایی عوامل مهم و تعیین‏کننده سلامت عمومی سالمندان هستند. متغیرهای مذکور 75 درصد واریانس متغیر وابسته (شاخص سلامت عمومی) را تبیین کرده‏اند. نتایج تحقیق نشان داد سبک‏زندگی سلامت‏محور و ابعاد آن بر سلامت عمومی سالمندان تاثیر یکسانی نداشتند در مردان ابعادی چون مدیریت استرس و روابط اجتماعی و در زنان اوقات فراغت، مدیریت استرس و تأثیرگذار بود در کل سبک‏زندگی سلامت‏محور و ابعاد آن بر سلامت عمومی سالمندان تاثیر به سزایی داشت. این نتیجه با نظریه رفتارهای سلامت محور و بحث هزینه و فایده رفتار هماهنگی دارد

عصر صفوی به عنوان دوره ای مهم و تعیین کننده در بستر تاریخ ایران، دارای متغیرات مختلف فرهنگی است، که اوج تبلور آنها در اصفهان، پایتخت صفویان به منصه ی ظهور رسیده است. در این بین نهاد خانواده از جمله نهادهای حیاتی در جامعه ی عصر صفوی است، که به فراخور حال خود در کنار دیگر نهادهای اصلی همچون حکومت، اقتصاد، مذهب و آموزش و پرورش مشتغل به ایفاء کارکردهای خود بوده است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود آن است که وضعیت نهاد خانواده در زمان و مکان مورد بحث چگونه بوده است؟ پاسخ به این سوال در یک رویکرد پژوهش محور توصیفی-تاریخی و نیز با بهره مندی از مطالعات اجتماعی، فقهی و حقوقی نتایجی را رقم می زند. بر این اساس خانواده در دوره مذکور، متأثّر از نظام فقهی حقوقی حاکم بر آن و نیز سایر عناصر فرهنگی دارای الگوها، کارکردها و سبک زندگی خاص خود است. لذا از این رهگذر با پیروی از الگوهای خانوده گسترده، پدر سالار، کامل و ناقص، ازدواج دائم و موقّت، تک همسری و چند همسری به ایفاء کارکردهای اساسی خود، همانند تربیت، جامعه پذیری، تولید مثل و تعیین پایگاه اجتماعی پرداخته است. نظام حقوق خانواده که با تغییر عنصر سنی گری به شیعه گری تبدّلاتی یافته، اثرش را در ساختار و برخی کارکردهای خانواده می گذارد. همچنین سبک زندگی در مقیاس خانوادگی به عنوان مجموعه ی نظام مند کنش های مرجح، شامل ریز موضوعات متنوعی است، که با لحاظ وجه انتخابی گری اش گویای حال عمومی خانواده ها در وادی تاریخی مورد بحث است.

صفویه در قرن دهم در جهت ایجادهویت سیاسی و دینی ایرانیان قدم های مهمی برداشت و به فراخور عملکرد خود تأثیرات عمیقی بر جریان سیاسی و فرهنگی روزگار خویش گذاشت اگر چه تاریخ تمام تلاش خود را برای به تصویر کشیدن چهره ی مردان دارد اما سفرنامه ها یکی از مهم ترین منابعی هستند که نگاه دگرگونه به همه ی اقشار جامعه من جمله زنان دارند آن هم زنان عصر صفویه که در حکومت صفویه از اقتار خاصی برخوردارند البته زنان ساکن در حرمسرا نه همه ی آنان چنان که در عرصه های فرهنگ و اجتماع و اقتصاد نیز سفرنامه ها حضورشان را گوشزد می کنند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

انجام کامل معالجه ریشه دندان در یک جلسه از جمله مواردی است که در طی سالیان اخیر در کشورهای مختلف رو به گسترش بوده و مورد استقبال قرار گرفته است.