عنوان: بررسی میزان دانش و اطلاعات پرسنل ارزیابی کننده سلامتی نوزاد در مورد نمره آپگار apgar در سه شهر استان سیستان و بلوچستان در نیمه اول سال 1378 هدف : هدف از این مطالعه تعیین میزان دانش و اطلاعت پرسنل ارزیابی کننده سلامتی نوزاد در مورد نمره آپگار در سه شهر فوق بر حسب تحصیلات و هم چنین بر حسب سابقه کار. روش مطالعه و پژوهش : برای نیل به اهداف اقدام به تهیه پرسشنامه شد هر پرسشنامه بین 0 تا 20 امتیاز داشت این پرسشنامه ها به افراد جامعه پژوهشی شامل: متخصصین زنان، دستیاران زنان، کارورزان بخش زنان کارشناسان مامائی، کاردانان مامائی، تکنسینهای بیهوشی واقع در مراکز زایمان و تسهیلات زایمان واقع در سه شهر تحویل داده شده و به صورت حضوری پر شد و معدل امتیازات در هر گروه بر حسب سابقه کاری در گروه زیر 5 سال (کم تجربه) و بالای 5 سال (پر تجربه) گرفته شده و ثبت شد. نتایج: -1 افرادی که دارای مدرک تحصیلی بالاتری هستند از دانش اطلاعات بیشتری در زمینه ارزیابی نوزادان با توجه به نمره آپگار برخوردار هستند. -2 افرادی که داری سابقه کاری بالاتری هستند از دانش اطلاعات بیشتری در زمینه ارزیابی نوزادان با توجه به نمره آپگار برخوردار هستند.

در این تحقیق، میزان عملکرد 1000 مادر مراجعه کننده به بیمارستان اطفال زاهدان که شیرخوار 5-24 ماه داشتند به لحاظ نحوه شروع قطره کمکی آهن در سال 1378 مورد ارزیابی قرار گرفتند. این مطالعه، یک مطالعه مقطعی، آینده نگر و توصیفی-تحلیلی می باشد. در این مطالعه از میان مراجعه کنندگان به بیمارستان اطفال زاهدان، 1000 مادری که فرزند 5-24 ماهه داشتند، بطور تصادفی (ساده) انتخاب شدند. بر اساس اطلاعات بدست آمده عملکرد کلی مادران بشرح ذیل می باشد، 161 نفر (16/1 درصد) مادر مراجعه کننده با عملکرد خوب ، 550 نفر (55 درصد) بطور متوسط و 289 نفر (28/9 درصد) ضعیف بودند. همچنین عملکرد مادران برحسب میزان تحصیلات آنها بدین گونه بود که، مادران بیسواد یا دارای تحصیلات ابتدایی در حالیکه امتیاز خوبی کسب نکرده بودند، بیشترین فراوانی امتیاز ضعیف مربوط به مادران بی سواد تا سیکل می شد. 141 نفر (50 نفر) مادران بی سواد، 38 نفر )33/63 درصد) مادران دارای تحصیلات ابتدایی و 60 نفر (37/5 درصد) مادران با مدرک سیکل. هیچ مادری در گروه دکترا عملکرد ضعیف نداشت . در بین گروههای دیپلم به بالا7 آمار مادران با امتیاز ضعیف بسیار کم بود. [ مادران دیپلمه 30 نفر (8/82 درصد)، مادران فوق دیپلم 10 نفر (20 درصد)، مادران لیسانس 10 نفر (33/33 درصد) و دکترا صفر] بنابراین سطح تحصیلات یکی از عوامل موثر در میزان عملکرد مادران در ارتباط نحوه شروع قطره آهن شناخته می شود. از لحاظ رتبه فرزند، بیشترین جمعیت را مادران با رتبه فرزند دوم و سوم تشکیل می دادند، [362 نفر (36/2 درصد)] که بیشترین فراوانی راجع به عملکرد خوب متعلق به این مادران بود. [72 نفر (19/9 درصد)]، بیشترین درصد عملکرد متوسط را نیز مادران تشکیل می دادند [209 نفر (17/73درصد)] و کمترین امتیاز ضعیف نیز متعلق به مادران داشت [18 نفر 22/37 درصد)]. بیشترین فراوانی مربوط به عملکرد ضعیف را مادران دارای رتبه فرزند بالای 3 تشکیل می دادند [129 نفر (36/13 درصد)] و کمترین عملکرد خوب را نیز این مادران داشتند. [45 نفر (12/6 درصد)]. نتایج نشان می دهد، عملکرد مادران از لحاظ زمان شروع قطره آهن بدین صورت بود که، اکثر مادران (62/3 درصد) قطره آهن را بموقع یعنی در 4-6 ماهگی شروع نکرده اند. از لحاظ نحوه مراقبت های بعد از دادن قطره آهن، کمترین فراوانی (18 درصد) مربوط به مادران با عملکرد خوب بود و بیشترین فراوانی (49/2 درصد) مربوط به مادران با عملکرد متوسط بود.

سوءتغذیه یکی از علل مهم مورتالیتی کودکان و ابتلا آنها به عفونت است . دیده شده که سوءتغذیه ریسک ابتلا به پنومونی را 10-20 برابر می کند. دیده شده حدود 1ˆ3 کودکانی که فوت شده اند سوءتغذیه را هم به عنوان یک فاکتور مستعد کننده داشته اند. در سال 1993، 1/4 کل موارد مرگ و میر کودکان زیر 5 سال سن به دلیل بوده که از این تعداد بیشتر از 50 درصد دچار سوءتغذیه بوده اند. پس با توجه به آمار فوق و اینکه مطالعه جدی در مورد میزان مورتالیتی و نیز ارتباط سوءتغذیه و بیماریها با این مورتالیتی در منطقه مورد مطالعه ما وجود ندارد بر آن شدیم که این مطالعه را در این منطقه انجام دهیم. متدلوژی: نوع مطالعه موردی-شاهدی (گذشته نگر) که با استفاده از پرونده ها انجام شد. جمعیت آماری کلیه کودکان 2-36 ماهه فوت شده در اثر اسهال و پنومونی در بیمارستان حضرت علی اصغر زاهدان طی سالهای 1374-77 بود. نتایج: جمعیت کل بستری شده به دلیل اسهال و پنومونی در محدوده سنی 236 ماهه 640 نفر بود. کل فوت شدگان ناشی از اسهال و پنومونی در همین محدوده سنی 59 نفر بودند که 36 نفر بدلیل پنومونی و 23 نفر بدلیل اسهال فوت شده بودند. کودکان فوت شده در اثر اسهال و سوءتغذیه 69/6 درصد از کل فوت شدگان ناشی از اسهال و کودکان فوت شده از پنومونی و سوءتغذیه 61/1 درصد از کل فوت شدگان ناشی از پنومونی را تشکیل می دادند. بحث : نتایج بدست آمده فرضیه ما را تایید نمود. به این ترتیب معلوم شد که سوءتغذیه باعث افزایش مورتالیتی ناشی از دو بیماری رایج پنومونی و اسهال می شود.

برخی عوامل به طور حاد کبد را گرفتار می نمایند که یک دسته عمده و ویژه از این عوامل ویروسهای هپاتوتروپ هستند که شامل hcv, hev, hbv, hav می باشند. معمولا قبل از شروع علایم مشخص بالینی یک مرحله مقدماتی وجود دارد که تقریبا یک هفته طول می کشد و عبارتند از سردرد، بی اشتهایی، ضعف ، تهوع و استفراغ. البته شیرخواران و بچه های کوچک تر مبتلا به hav یا hbv ممکن است دچار زردی نشده و علایم آنها با سرماخوردگی اشتباه شود. آنزیمهای کبدی 15-20 برابر افزایش می یابد. معمولا پس از 6-8 هفته هیپربیلی روبینمی برطرف شده و ترانس آمینازها به حد نرمال می رسد. بهبودی در بیشتر موارد هپاتیتهای حاد ویروسی یک قانون کلی است . هر چند احتمال خطر هپاتیت مزمن (در مورد hbv,hcv)، حالت حامل و کار سینوم سلول کبدی به ویژه در مورد hbv مطرح است . روشهای عمده پیش گیری از ابتلا به هپاتیت a و b ایمونیزاسیون پاسیو و رعایت بهداشت شخصی و شغلی است . کار تحقیقاتی که در پیش رو دارید در جهت پیدا کردن توزیع پراکندگی اندیکسهای ذیل گام برداشته است که قسمتی از نتایج آن به طور خلاصه عبارتند از: توزیع پراکندگی موارد مثبت هپاتیت a در جمعیت مورد مطالعه 49/1 درصد توزیع پراکندگی موارد مثبت هپاتیت b در جمعیت مورد مطالعه 1/2 درصد توزیع پراکندگی موارد جنسی هپاتیت a در جمعیت مورد مطالعه 58/4 درصد پسر، 41/6 درصد دختر توزیع پراکندگی موارد جنسی هپاتیت b در جمعیت مورد مطالعه 60 درصد پسر و 40 درصد دختر جداول و نمودارهای متغیرهای فوق الذکر بعلاوه متغیرهایی از جمله، توزیع پراکندگی موارد هپاتیت a درفصول بهار تابستان، پاییز و زمستان توزیع پراکندگی موارد مثبت هپاتیت b در فصول بهار تابستان، پاییز و زمستان توزیع پراکندگی موارد جنسی هپاتیت a در فصول بهار تابستان، پاییز و زمستان توزیع پراکندگی موارد جنسی هپاتیت b در فصول بهار تابستان، پاییز و زمستان توزیع پراکندگی سنی موارد هپاتیت a در جمعیت مورد مطالعه توزیع پراکندگی سنی موارد هپاتیت b در جمعیت مورد مطالعه در فصل دوم این کار تحقیقاتی آورده شده است .

هدف از این مطالعه بررسی میزان آگاهی گروههای پرخطر هپاتیت b و ایدز نسبت به راههای انتقال و پیشگیری از این بیماریها می باشد. گروههای پرخطر شامل کارکنان بهداشتی-درمانی می باشند که به نحوی با بیماران مبتلا به هپاتیت b و ایدز سر و کار دارند. این مطالعه یک نوع مطالعه توصیفی-مقطعی می باشد که اطلاعات بدست آمده در آن از طریق تکمیل پرسشنامه بوده است . جامعه آماری شامل گروههای پرخطر هپاتیت b و ایدز می باشد که در بیمارستان های مختلف شهرستان زاهدان مشغول بکار هستند و قادر به همکاری در جهت تکمیل پرسشنامه می باشند. سوالات در قالب 23 متغیر طرح ریزی شد و پرسشنامه تهیه شده توسط 200 نفر از جامعه آماری مذکور تکمیل گردید. برای امتیازبندی عدد 45 بعنوان نمره کامل انتخاب شد و میزان آگاهی براساس آن به سه بخش : ضعیف ، متوسط و خوب تقسیم گردید. نمرات 0-15 بعنوان آگاهی ضعیف ، نمرات 15-30 بعنوان آگاهی متوسط و نمرات 30-45 بعنوان آگاهی خوب در نظر گرفته شد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات که براساس اهمیت متغیرها صورت گرفت .

هیپربیلی روبینمی یکی از مشکلات شایع و مهم دوران نوزادی می باشد. جهت تشخیص غلظت بیلی روبین از روشهای اندازه گیری سطح سرمی بیلی روبین استفاده می شود. تکنیک جدید بررسی سطح بیلی روبین استفاده از روش غیرتهاجمی پوستی است که در سالهای اخیر تحقیقاتی هم در این زمینه صورت گرفته است . با توجه به امکان کاهش خونگیری های مکرر در این روش، جلوگیری از القا عفونت ، صرف هزینه و وقت کمتر تا دریافت جواب آزمایشگاه ، کاهش خطر کم خونی ( آنمی ایاتروژنیک) و سایر مزایا این تکنیک به عنوان روش مناسبی جهت تشخیص ، غربالگری و پایش روند درمان هیپربیلی روبینمی نوزادی به نظر می رسد. در مطالعه ما از نوزادانی که در یک فاصله زمانی 8ماهه ( دی 80 تا شهریور81) به علت هیپربیلی روبینمی در بیمارستان علی اصغر (ع) و زایشگاه قدس بستری شدند قبل و پس از اتمام فتوتراپی اندازه گیری سطح سرمی و جلدی بیلی روبین انجام گرفت. بیماران در دو گروه ترم و پره ترم قرار گرفتند. درگروه نوزادان ترم استفاده از دو روش جلدی وسرمی قبل از فتوتراپی به نتایج یکسان منتهی شد. این نتیجه در مورد نوزادان پره ترم هم صادق بود. همچنین بین میزان بیلی روبین جلدی و سرمی بعد از فتوتراپی در نوزادان ترم اختلاف معنی داری وجود نداشت. این نتیجه در مورد نوزادان پره ترم هم صادق بود.

تشخیص سو تغذیه و برخی از بیماریهای کودکان تا حدودی به آگاهی از میزان رشد آنها بستگی دارد . وقتی قد و وزن کودک با معیار مشخصی مقایسه شود می توان به کمبود رشد وی پی برد و در جهت تشخیص بیماری و درمان وی چاره اندیشی کرد. فقدان معیار مخصوص قد و وزن کودکان ایرانی ضرورت اجرای مطالعه ای در این زمینه را فراهم می سازد لذا مطالعه ای در شهرستان زاهدان انجام شد.

وزن هنگام تولد نوزاد طبق شاخصهای ارائه شده بین المللی 2500 گرم تا 4300 گرم و بطور متوسط 3500 گرم می باشد و مقادیر بالاتر و پایین تر از این میزان غیرطبیعی محسوب می گردد. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی شیرخواران زنده ای که قبل از هفته 37 از اولین روز اخرین قاعدگی مادر بدنیا می آیند نارس یا ‏‎premature‎‏ نامگذاری شده اند. پره ماچور اغلب دلالت بر ‏‎immature‎‏ هم می کند و آن عبارتست از نوزادانی که وزن خیلی کم در هنگام تولد داشته و کمتر از 1000 گرم باشند. در گذشته نوزادان با وزن هنگام تولید 2500 یا کمتر دارند را نوزادان با وزن کم یا ‏‎lbw‎‏ می نامند. شیوع سالانه نوزادانی که وزن هنگام تولد آنها 2500 گرم یا کمتر بوده در سال 1991 در کشورهای پیشرفته 1/7% و میزان متولدین با وزن بسیار پایین هنگام تولد یعنی نوزادانی که هنگام تولد وزن آنها کمتر از 1500 گرم بوده 1/1 تا 2/1% تمام متولدین بوده است در سال 1985 در آمریکا 7/6% کل متولدین زنده وزن کمتر از 2500 گرم داشتند که شیوع در بین سیاهپوستان 4/12% یعنی دو برابر سفیدپوستان بود. (1)با عنایت به اینکه نارسی و وزن پایین هنگام تولد با خطرات نظیر هیپوگلیسمی - اسیدوز - پلی سیتمی - آسفیکسی پری ناتال و خونریزی مغزی - هایپوترمی و نهایتا افزایش خطر مرگ و میر همراه است و از طرفی با آموزش ارتقا دانش بهداشت و انجام یکسری مراقبت های ساده دوران بارداری و قبل از زایمان به سهولت از بسیاری از این عوارض می توان جلوگیری کرد شناخت میزان و شیوع کم وزنی و در تعیین ضرورت پرداختی به امر آموزش مادران و افزایش آگاهیهای بهداشتی و مراقبتهای قبل از زایمان از ضرورت و اهمیت بالا برخوردار است بدین منظور یک مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 1000 پرونده زایمانی مادرانی که به زایشگاه قدس زاهدان طی سال 77 مراجعه کرده بودند صورت پذیرفت مطالعه ما نشان داد که شیوع کم وزنی در منطقه مورد مطالعه 4/13 درصد می باشد. و میزان متولدین با وزن بسیار پایین ‏‎vlbw‎‏ معادل 2/2% می باشد در حالیکه در سال 1985 میزان متولدین با وزن کم ‏‎lbw‎‏ در جامعه آمریکا 7/6% و در سیاهان آمریکا 4/12% بوده است.