پس از اعطای امتیاز نفت جنوب به ویلیام ناکس دارسی که به شکل گیری شرکت نفت ایران و انگلیس منجر شد، این شرکت بنا بر نیاز خود در حوزه عملیات نفتی، شروع به استخدام کارگران ایرانی نمود و به تدریج و با ورود نیروی کاری که از دیگر مناطق ایران به خوزستان مهاجرت کردند و نیز توسعه تأسیسات نفتی، کارگران مناطق نفت خیز با مطالبات جدی شرکت را وارد چالش بزرگی نمودند. تمرکز بیش از هزاران کارگر در نقاط نفت خیز، در شرایط بد اقتصادی و معیشتی سرانجام به حضور و زمینه سازی عناصر چپ در میان کارگران، تشکیل اتحادیه های کارگری و نهایتاً اعتصابات کارگران شرکت نفت، منجر شد. رساله حاضر با هدف بررسی زمینه های مناسب برای پروراندن این اعتصابات در یکی از حساس ترین دوره های تاریخ ایران، یعنی پس از سقوط رضا شاه در شهریور 1320 ش تا اوائل دهه سی، در شهرهای نفت خیز خوزستان، به چگونگی شکل گیری این اعتصابات نیز می پردازد.