نام پژوهشگر: ندا مهدیان
ندا مهدیان محسن مراثی
در طول تاریخ همیشه تحولات دینی عامل دگرگونی فرهنگ و هنر بوده است. ظهور جنبش پروتستان در برابر کلیسای کاتولیک از آن جمله می باشد که اوج و نتیجه تحولات آن را در عرصه نقاشی در قرن 17 میلادی مشاهده می کنیم. از آنجائیکه در این دوره ، ایران در ارتباطات روزافزون با کشورهای بیگانه بخصوص اروپا بوده، تأثیرپذیری از فرهنگ و هنر آنها از مهمترین پیامدهای این روابط می باشد و در این پایان نامه سعی بر این بوده است تا با بررسی عوامل و شرایط نفوذ این تأثیرات، ابتدا به مطالعه تطبیقی نقاشی کاتولیک و پروتستان پرداخته، سپس بازتاب آنها در نگارگری ایران که مصادف با ظهور مکتب اصفهان است، بررسی شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی تاثیرات مذهبـی بر عرصه نقاشـی سده 17 م. اروپـــا و همچنین شناسایی میزان نفوذ آن در نقاشی مکتب اصفهان، به روش تحقیق توصیفی – تحلیلی انجام و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مشاهده ای بهره گرفته است و بر این اساس نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن بود که مذهب کاتولیک به منظور تبلیغ و آموزش بنیان های فکری خود خواستار بازنمایی شکوه و عظمت بوده و هنر آرمانی را طلب می کرد. از طرف دیگر مذهب پروتستان با تکیه بر این اعتقاد که کتاب مقدس تنها برای هدایت ایمانداران کافی می باشد، فرد را از بند حاکمیت کامل کلیسا رهانیده، بر ارتباط مستقیم با خدا تأکید می ورزد، لذا خواستار هنری می باشد که با نگاه واقع گرایانه بازتاب دهنده کلام خدا باشد. می توان گفت در این بین نقاشی پروتستان به لحاظ فن اجرا تحت تأثیر نقاشی کاتولیک بوده است. در ایران نیز نگارگری مکتب اصفهان در حوزه مضامین دینی بیشتر از نمونه های کاتولیک اروپا تأثیر پذیرفته، و در حوزه نقاشی های درباری و بطور کلی غیر دینی، به گرایشات پروتستان و واقع گرایی حاصل از آن تمایل نشان داده است.