چکیده از آن جایی که شهر مجموعه ای از عوامل زنده و پویایی است که هویت بخشی آن در طول زمان منتقل می شود و عناصر و عوامل تشکیل دهنده محیط های آن اعم از ساختمان ها، گذرها و میادین، مخلوق روح خلاق ساکنان آن است؛ بر اثر تغییرات محیطی، هویت ساکنین و شرایط روحی و روانی آنان نیز ناخواسته تغییر کرده و باعث بروزهویت جدیدی می شود. از آن جایی که امروزه مسئله فرهنگ و هنر و به تبع آن فضای زندگی ما تحت تأثیر الگوهای غربی قرار گرفته است، شاید بی توجهی به این امر باعث تغییر کلی سلیقه و روحیه و نهایتاً هویت ایرانی شود. لذا با درنظر گرفتن خلاقیت و ذوق هنری و تکیه بر دانش و تجربه ایرانی می توان علاوه بر تغییر سلیقه و روحیه مردم و مطابق با الگوهای خاص ایرانی، و حتی اسلامی، فضای زندگی و ارزشهای فرهنگی و هویت آنها را نیز به نحو چشمگیری تحت تأثیر قرار داد، که ایجاد یک موقعیت آشنا و حتی جدید در فضای شهری با به کارگیری آثار سفالی می تواند سرآغازی برای این امر باشد. این پژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از فنون تحقیقات میدانی، کتابخانه ای و مصاحبه انجام شده است. تلاش برای زیباسازی و هویت بخشی به فضای شهری به کمک عناصر سنتی و با هویت ایرانی و با بهره گیری از سفال، هدفی است که دنبال شده است. فصل اول این پژوهش، به تعارف مفهومی ( فضای شهری و فرهنگ و هویت فرهنگی و شهری و راهکارهای جلوگیری از بحران هویت می پردازد. در فصل دوم‏‏، هویت شهری ایران مورد بررسی قرار می گیرد و فصل سوم، تجربیات ایران و جهان در هویت بخشی به فضای شهری را بیان می کند. نتیجه ای که از این پژوهش حاصل شده، این است که با توجه به سابقه تاریخی کاربرد سفال در معماری و بهره گیری از تنوع بخشی و استفاده از الگوهای معماری کهن و مصالح جدید و تکنیک سفال در معماری و فضای شهری، به احیای این سنت قدیمی و بازسازی ارزش های فرهنگی وهویت شهری بپردازیم که شاید به نحوی گمشده و تشتت هویتی آن در عصر معاصر احساس می شود.

در ذهنیت ایرانی، باغ تصویری فراگیر دارد؛ به صورتی که آرمان باغ تقریبا در همه ی هنر ها نفوذ کرده است و به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایران زمین مطرح شده است. باغ در ذهن ایرانی به عنوان تمثیلی از بهشت، باغ بهشت مطرح است و این عامل حضور پردیس ها را در آثار هنری پر رنگ کرده است. همان گونه که در متن کتاب مقدس در سفر آفرینش به باغ عدن اشاره می شود، فردوسی نیز در آغازین ابیات شاهنامه، سرآغاز حضور بشر بر روی زمین را با کیومرث و در فضایی باغ گونه توصیف می کند. در دین اسلام نیز بهشت و باغِ همیشه بهار، نتیجه ی اعمال نیک و رستگاری است. در بیشتر قالی های ایرانی نیز اندیشه ی روضه ی رضوان و باغ بهشتِ موعود نقش غالب است. نقش مایه ها و طرح های موجود در زمینه ی فرش های باغی، متناسب با معماری و طراحی باغ های ایرانی و چهارباغ ها است تا جلوه ای از فناناپذیری و جاودانگی جهان ابدی و باغ های بهشتی را در جهان مادی، به تصویر کشیده و تجسم بخشد. این پژوهش تلاشی در جهت بهبود رابطه ی میان هنرهای معماری(باغ سازی) و صنایع دستی (فرش بافی) است و می کوشد با کمک به تخیل چند جانبه ی مضامین باغ و فرش، گستره و ژرفای خیال ایرانی را در رابطه با بهشت (آرمان) و باغ و فرش که محیط های قابل تغییر وی بوده اند، معرفی و مشخص کند. محورهای بررسی این موضوع محتوایی، ساختاری، موضوعی و مضمونی خواهد بود.