نام پژوهشگر: محمد رضا مجدزاده
مانی مهرکیا محمد رضا مجدزاده
پرتاب کننده های جامی اغلب در انتهای سرریزهای شوت به منظور استهلاک انرژی و هدایت جریان به حوضچههای استغراق و به ویژه در سدهای بلند مورد استفاده قرار می گیرند. برخورد جت آب با بستر رودخانه منجر به تغییرات تراز بستر رودخانه شده و نه تنها سلامت سد و تاسیسات وابسته را تهدید می کند بلکه رودخانه را در پایین دست خود تحت تاثیر قرار می دهد. تاکنون مطالعات زیادی در زمینه آبشستگی انجام شده است ولیکن مطالعه ای که شرایط بستر و جریان پرتابه را شامل باشد کمتر به چشم می خورد لذا مطالعات آزمایشگاهی در این تحقیق شامل بررسی تغییرات تراز بستر برای دو حالت مختلف(بستر منطبق بر تغییرات تراز توپوگرافی و بستر مسطح) در حوضچه استغراق سرریز سد داریان واقع در موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو، در شرایط مختلف هیدرولیکی بود در ادامه تاثیر شرایط هیدرولیکی و شرایط حاکم بر بستر حوضچه استغراق بر پروفیل طولی تغییرات تراز بستر حاصل از برخورد جت پرتابه ای، بررسی و مقایسه شد و برای حداکثر طول و حداکثر عمق آبشستگی روابطی ارائه شد. روابط ارائه شده دارای ضریب همبستگی نسبتاً خوبی بوده و علاوه بر پارامترهای هیدرولیکی موجود، شامل شرایط هندسه پرتابه (شعاع و زاویه پرتاب کننده) نیز هستند و خطای کمتری را در مقایسه با سایر روابط ارائه شده توسط محققین دیگر ارائه دادند. در بخش نهایی این مطالعه شبیه سازی مدل هیدرولیکی با استفاده از نرم افزار flow-3d انجام شد بطوریکه با انجام آزمون های مختلف، شرایط جریان طی مراحل سری برای بخش های مختلف مدل ( سرریز، پرتابه، حوضچه استغراق) شبیه سازی شد و در هر مرحله پس از واسنجی، توسط نتایج حاصل از مدل هیدرولیکی صحت سنجی شد در نهایت مناسب ترین مدل شبیه سازی به منظور بررسی نهایی نتایج عددی پروفیل طولی تغییرات تراز بستر حاصل از پرتابه جامی شکل معرفی گردید در ادامه پاسخ مدل عددی به اثر پارامترهای موثر بر پروفیل طولی آبشستگی در بستر فرسایش پذیر بررسی شد. تحقیق اخیر اطلاعات مفید و جدیدی در زمینه تاثیر شرایط بستر بر آبشستگی، نحوه شبیه سازی عددی آبشستگی و توانمندی نرم افزار flow-3d در اختیار علاقمندان قرار می دهد.