نام پژوهشگر: حبیبالله خواجه شریفی
لیلا حسنوند حبیب الله خواجه شریفی
در قسمت اول تحقیق، یک حسگر نوری بر پایه ی نشاندن واکنشگر آلیزارین رد اس بر روی غشای تری استیل سلولز برای اندازه گیری یون لانتانیوم (iii) طراحی شد. این حسگر نوری دارای پاسخ برگشت پذیر و تکرار پذیری مناسبی بود. در اثر بر همکنش انتخابی آلیزارین رد اس موجود در غشا با یون لانتانیوم (iii)، رنگ غشا از قهوه ای به صورتی در5/4ph=، تغییر کرد. درشرایط بهینه، روش دارای پاسخ خطی نسبت به غلظت یون لانتانیوم (iii) در محدوده 5-10×85/3-6-10×62/6 مولار و حد تشخیص آن 7-10×75/8 مولار است. انحراف استاندارد نسبی تکرارپذیری اندازه گیری یون لانتانیوم (iii) (n =3) با استفاده از یک حسگر نوری، 56/2 درصد و برای اندازه گیری یون لانتانیوم (iii) به وسیله ی شش حسگر تهیه شده در شرایط یکسان، 95/3 درصد به دست آمد. زمان پاسخ حسگرنوری در تماس با 5-10×60/2 مولار از یون های لانتانیوم (iii)، 4 دقیقه می باشد. محلول اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (5/0 مولار) به عنوان مناسب ترین عامل بازیابی کننده انتخاب گردید. با ارزیابی نتایج به دست آمده از اندازه گیری یون لانتانیوم (iii) در نمونه های حقیقی با حسگر نوری طراحی شده و مقادیر حاصل از اندازه گیری نمونه های یکسان با روش طیف سنجی پلاسمای کوپل شده ی القایی( به عنوان روش مرجع)، مشخص شد که حسگر پیشنهادی، یون لانتانیوم (iii) را در نمونه های زیست محیطی با صحت خوبی اندازه گیری می کند. در قسمت دوم این مطالعه، یک سنجش جایگزین سازی شناساگر به روش تشکیل کمپلکس با یون فلزی بر پایه ی رقابت واکنشگر مورکساید با هیستیدین جهت بر قراری پیوند با یون کبالت (ii) برای اندازه گیری هیستیدین، مورد بررسی قرار گرفت. رنگ محلول مورکساید در محلول بافری بوریک اسید - سدیم هیدروکسید با 5/8 = ph و در حضور یون های کبالت (ii) از ارغوانی به زرد تغییر می کند که ناشی از تشکیل کمپلکس مورکساید – کبالت (ii) با نسبت استوکیومتری 1:1و75/5 = log k می باشد. با اضافه کردن هیستیدین به محلول کمپلکس مورکساید – کبالت (ii)، رنگ محلول از زرد به ارغوانی بر می گردد که دلیلی بر تشکیل کمپلکس کبالت (ii) – هیستیدین با نسبت استوکیومتری 2:1 و ثابت تشکیل بالا (32/13 =log ?2) و آزاد شدن واکنشگر است. هیستیدین در دامنه ی خطی 5?10×09/9- ??10×00/4 مولار با حد تشخیص 7?10×74/2 مولار اندازه گیری شد. زمان پاسخ حسگر بسته به غلظت هیستیدین (5-10×85/3 مولار)، 50 ثانیه به دست آمد. حسگر پیشنهادی نسبت به هیستیدین در حضور آمینواسید های دیگر، گزینش پذیر ی بیشتری دارد. با ارزیابی نتایج به دست آمده از اندازه گیری هیستیدین در نمونه های بیولوژیکی با حسگر طراحی شده و مقادیر به دست آمده از اندازه گیری نمونه های یکسان با کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (به عنوان روش مرجع)، می توان دریافت که حسگر پیشنهادی، هیستیدین را در نمونه های بیولوژیکی با صحت خوبی اندازه گیری می کند.