جنبش نرم افزارهای آزاد آغازگر حرکت بسیار بزرگی بود که محتوای آزاد نام گرفت. محتوای آزاد، فارغ از مباحث حقوقی، اثر یا کاری است که توسط افراد علاقه مند ایجاد می شود و مهم ترین مشخصه آن آزادی در استفاده است. یعنی افراد می توانند از آن آزادانه استفاده کرده، در صورت توانایی، بهبود و گسترش دهند یا در اختیار دیگران قرار دهند. این محتوا از متن، صدا، تصویر و ویدئو گرفته تا نرم افزار و دیگر اشکال اطلاعات در دسترس همه است. مهم ترین دستاوردها در محتوای آزاد، ایجاد محتوا و گسترش آن بدون نگرانی از انحصار است. این انحصارزدایی به افزایش دسترسی به اطلاعات می انجامد که از دیگر سو قدرت چانه زنی در معادلات حقیقی و حقوقی افراد جامعه را بالا می برد. معمولا افراد در جامعه به گفت وگو می پردازند و درباره آن چه می خواهند برپایه دانسته های خویش بحث می کنند. بستر این بحث ها حوزه عمومی است. حوزه عمومی به قلمرویی از زندگی اجتماعی گفته می شود که در آن افکار عمومی شکل می گیرد و از این طریق قدرت عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد. حوزه عمومی امروزه طیف وسیعی را از رسانه هایی همچون: رادیو، تلویزیون، روزنامه، اینترنت گرفته تا کافی شاپ ها، میهمانی ها و ... را شامل می شود. در حوزه عمومی شهروندان به مثابه افراد وارد گفتگویی آزاد درباره منافع عمومی می شوند. حال هر چه اطلاعات و آگاهی افراد جامعه بالاتر باشد، احتمال این که نتیجه بهتری از این گفت وگوها به دست آید نیز بیشتر خواهد بود و این چیزی است که با وجود پدیده محتوای آزاد می توان درباره آن بیشتر صحبت کرد. همچنین به نظر می رسد آن چه اصول اساسی گفتگو در حوزه عمومی است با شرایط و قوانین محتوای آزاد هم پوشانی گسترده ای دارد. فرضیه های این پژوهش به شرح زیر است: 1- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر دسترسی به اطلاعات، ارتباط معنی داری وجود دارد. (504/0 =r ،001/0>p) 2- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر آزادی بیان، ارتباط معنی داری وجود دارد. (763/0 =r ،001/0>p) 3- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر ارتباطات دموکراتیک، ارتباط معنی داری وجود دارد. (648/0 =r ،001/0>p) 4- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر دموکراسی مشارکتی، ارتباط معنی داری وجود دارد. (919/0 =r ،001/0>p) 5- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش آموزش، ارتباط معنی داری وجود دارد. (420/0 =r ،001/0>p) 6- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر میزان واقعی و قابل اعتمادبودن محتوای آزاد، ارتباط معنی داری وجود دارد. (820/0 =r ،001/0>p) 7- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر محتوای آزاد بر میزان واقعی بودن کمپین ها و رفراندوم ها، ارتباط معنی-داری وجود دارد. (779/0 =r ،001/0>p) 8- بین میزان تأثیر محتوای آزاد بر گسترش حوزه عمومی و میزان تأثیر جنسیت، نژاد، و طبقه اجتماعی در محتوای آزاد، ارتباط معنی داری وجود دارد. (559/0 =r ،001/0>p) در این پژوهش به بررسی این مساله پرداخته می شود که تولید، گسترش و استفاده از محتوای آزاد تا چه حد بر گسترش این حوزه عمومی در میان شهروندان و کاربران محتوای آزاد در فضای سایبر تأثیر گذاشته است. واژه های کلیدی: محتوای آزاد، حوزه عمومی، دموکراسی مشارکتی، ارتباطات دموکراتیک.