نام پژوهشگر: ناص محسنی نیا
محمد جواد خطیبی عبدالعلی آل بویه لنگررودی
این کتاب به فن نقاب در شعر معاصر میپردازد و یک مقدمه و دو باب دارد که هر باب آن نیز دارای سه فصل است. در مقدمه به مسایل زیر اشاره شده است: رهایی شعر معاصر از درونگرایی و رمانتیسم، گرایش به واقعگرایی و حالت دراماتیک، شرایط سیاسی و اجتماعی بعد از جنگ جهانی دوم و تاثیر آن بر ادبیات به ویژه بر شعر و قصیده معاصر، ظهور دولتهای سرکوبگر پس از جنگ جهانی دوم و فقدان آزادی بیان و روی آوردن شعرای معاصر به نقاب با توجه به حاکمیت اینگونه حکومتها. در باب اول به مسایلی چون مفهوم و ماهیت نقاب، انواع نقاب و علل و اهداف آن پرداخته شده است. در باب دوم نیز شیوههای نقاب (ساده، مرکب و اختراعی) و ساختارهای آن (دراماتیک ـ نمایشی، روایی ـ داستانی و برگردان) و ویژگیهای سبکی از جمله پویایی، تاثیرگذاری، زبان نماد، بینامتنی و ارجاع ضمایر مورد بررسی قرار گرفته است. در باب اول این کتاب بیشتر ریشهیابیهای نظری نقاب مطرح گردیده است، در حالی در باب دوم تحلیل تطبیقی مورد توجه قرار گرفته و در این باب اشعار برخی از شعرای گذشته و معاصر بررسی شده و مقایسههایی میان آنها به عمل آمده است. در مجموع در این پژوهش به این نکته اساسی اشاره شده است که رویآوردن شعرای معاصر به رمز و نقاب با توجه به شرایط حاکم بر جوامع عربی یکی از ضرورتهای مهم عرصه ادبیات در جهت بیان واقعیتهای اجتماعی است و موجب پویایی آثار ادبی میشود. این پژوهش همچنین به بررسی فن نقاب در آثار سه تن از پیشگامان شعر معاصر عرب یعنی بدر شاکر السیاب، نازک الملائکه و عبدالوهاب البیاتی پرداخته و در آن آمده است که بیاتی اولین کسی است که مفهوم واقعی نقاب را آنگونه که در این پژوهش آمده است، بهکار گرفته است. دیدگاه های سه تن از منتقدان بزرگ عرب یعنی احسان عباس و علی عشری زاید و جابر عصفور در مورد فن نقاب نیز در آن مطرح گردیده است. این پژوهش پیشگفتار و خلاصهای نیز دارد که در پیشگفتار مفهوم تصویر و ماهیت و شیوههای تصویرسازی تبیین شده است. در خلاصه نیز ارزیابی و نتایجی مطرح گردیده و صحت فرضیهها و ناکامیهای آن بیان شده است.