نام پژوهشگر: جواد حصاری
فاطمه حبیبی نوده صدیف آزادمرد دمیرچی
امروزه تقاضا برای روغن¬های استخراجی بوسیله پرس سرد همچون روغن کلزا افزایش یافته است. مسئله حائز اهمیت در بکارگیری این روش استخراج در صنعت روغنکشی، راندمان و مقدار ترکیبات موثر پایین موجود در روغن حاصله در مقایسه با روش استخراج با حلال است. تلاش-های زیادی جهت بهبود کارایی استخراج و افزایش محتوای ترکیبات جزئی روغن با پرس سرد صورت گرفته است که از جمله آنها می¬توان به تیمارهایی همچون پوست¬گیری، خرد کردن و هیدرولیز آنزیمی قبل از استخراج روغن با پرس سرد اشاره نمود. در بین تیمارهای مختلف توجه ویژه¬ای به بررسی پتانسیل تیمار دانه روغنی با مایکروویو مبذول می¬گردد تا از این طریق بتوان محصولی با راندمان و کیفیت بالا و زمان ماندگاری زیاد تولید کرد. اهداف این تحقیق بررسی اثر تیمار مایکروویو دانه کلزا بر کیفیت روغن استخراجی از آن بود. در این مطالعه نمونه¬های کلزا در سه تکرار در سه زمان مختلف صفر، 2 و 4 دقیقه با مایکروویو (فرکانس 2450 مگاهرتز) تیمار شدند و سپس روغن آنها با پرس سرد استخراج گردید. همچنین به منظور دستیابی به مقدار واقعی درصد روغن و ترکیبات جزیی موجود در دانه کلزا، روغن از نمونه¬های تیمار نشده با حلال استخراج شد. نمونه¬های روغن تهیه شده سپس از نظر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، ترکیب اسیدهای چرب و محتوای توکوفرول¬ها و استرول¬ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. تفاوت معنی¬داری (05/0%>p) از نظر میزان استخراج، کلروفیل، پایداری اکسیداتیوی، محتوای توکوفرول¬ها و استرول-ها بین نمونه¬های روغن وجود داشت. تیمار نمونه¬ها با مایکروویو عموماً تاثیر معنی¬داری (05/0%>p) بر ترکیب اسیدهای چرب و ضریب شکست روغن نشان نداد. روغن حاصل از نمونه¬های تیمار شده با مایکروویو در عدد اسیدی با همدیگر اختلاف معنی داری (05/0%>p) داشتند. بیشترین و کمترین مقدار عدد پروکسید به ترتیب مربوط به روغن استخراج شده با حلال و روغن حاصل از نمونه تیمار شده با مایکروویو به مدت 4 دقیقه بود. تیمار نمونه¬ها با مایکروویو موچب افزایش راندمان استخراج روغن (10%)، محتوای کلروفیل (3/5%)، پایداری اکسیداتیوی (h7)، محتوای توکوفرول¬ها (55%) و محتوای استرول¬ها (15%) و کاهش عدد اسیدی و عدد پروکسید در روغن گردید. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می¬توان بیان نمود که استفاده از مایکروویو به منظور تیماردهی دانه کلزا قبل از استخراج روغن با پرس سرد می¬تواند موجب بهبود راندمان استخراج روغن، کیفیت و افزایش ترکیبات موثر گردد.
مهدی آهنین جان صدیف آزاد مرد دمیرچی
امروزه به واسطه توجه و علاقه مصرف کنندگان به ویژگی های تغذیه ای مواد غذایی، درخواست برای تولید مواد غذایی فراسودمند افزایش یافته و صنعت غذا برای بهینه کردن ارزش تغذیه ای در کنار حفظ یا بهبود طعم محصول، بر طراحی مجدد مواد غذایی سنتی متمرکز شده است. هسته ی خرما به دلیل دارا بودن میزان قابل توجهی فیبر رژیمی و ترکیبات ریز مغذی، ترکیبات فنلی (آنتی اکسیدان)، استرول ها، توکوفرول ها، یون های فلزی و اسید آمینه های ضروری و نیز اسیدهای چرب غیر اشباع می تواند به عنوان منبع ارزان قیمت و با ارزش در تولید مواد غذایی فراسودمند مورد استفاده قرار بگیرد. بیسکویت به عنوان یکی از معمول ترین محصولات صنایع پخت می باشد که با توجه به کیفیت بالای تغذیه ای، ماندگاری بسیار بالا و نیز قیمت مناسب آن توسط اقشار مختلف جامعه مصرف می شود. در این پژوهش برای استفاده از فواید تغذیه ای هسته خرما، پودر هسته خرما را در شش سطح مختلف 0، 5/7، 10، 15، 20 و 25 درصد (وزنی/وزنی) به فرمول بیسکویت اضافه گردید. میزان فیبر بیسکویت 25% هسته خرما، 7/4 برابر نسبت به بیسکویت شاهد بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافت. میزان کلسیم بیسکویت 25% هسته خرما، 5/2 برابر نسبت به بیسکویت شاهد بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافت. میزان منیزیم بیسکویت 25% هسته خرما، 4/1 برابر نسبت به بیسکویت شاهد بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافت. با توجه به کاهش پروفایل اسیدهای چرب اشباع، میزان اسیدهای چرب غیر اشباع از جمله اسید اولئیک و اسید لینولئیک در بیسکویت 25% هسته خرما افزایش یافت. ضریب پخش بیسکویت با توجه به افزایش هسته خرما در تیمارهای بیسکویت بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافته است. نیروی لازم جهت شکستن بیسکویت با افزایش پودر هسته خرما بطور معنی داری (05/0 p <) کاهش یافته است. از نظر مقبولیت حسی بیسکویت با 10% هسته خرما بیشتر مورد قبول وارد شد. میزان پروتئین در بیسکویت 25% هسته خرما، 6/1 برابر نسبت به بیسکویت شاهد بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافت. میزان اسیدیته و پراکسید تیمارهای بیسکویت با افزایش پودر هسته خرما بطور معنی داری (05/0 p <) افزایش یافت. نتایج نشان داد که بیسکویت غنی شده با پودر هسته خرما می تواند به عنوان محصول جدید فراسودمند با خواص تغذیه ای بیشتر به بازار ارائه شود.