پیش بینی دقیق وضعیت و رفتار جریان به علت پیچیدگی رفتار هیدرولیکی جریان در شبکه ها بدون استفاده از مدلهای ریاضی، بسیار مشکل است. با توسعه روش های عددی و مدل های شبیه سازی هیدرودینامیک امکانات بیشتری برای مدیریت بهینه شبکه های آبیاری در دسترس قرار گرفته است. در این تحقیق به معرفی دو مدل ریاضیrootcanal و icss که به منظور شبیه سازی و مدیریت کانالهای آبیاری توسعه یافته اند، پرداخته شده و به منظور آزمون کارآمدی این مدلها در مقایسه با یکدیگر از داده های واقعی یک کانال درجه یک و یک کانال درجه دو از شبکه آبیاری قوریچای استفاده شده است. این شبکه یکی از شبکه های آبیاری کشور با مساحت 2200 هکتار می باشد که در استان اردبیل واقع شده است. بمنظور انجام این تحقیق با مراجعه به شبکه آبیاری قوریچای، مقادیر عمق آب در نقاط معینی از کانال های درجه یک و دو برداشت گردیده است. برای مقایسه نتایج مدلها، از پارامترهایی همچون عمق و دبی آب در کانال استفاده شده و با تجزیه و تحلیل آماری مقادیر اندازه گیری شده و شبیه سازی شده توسط مدل ها، میانگین مربعات خطا (sse) و انحراف از میانگین (mbe) طی دو روز اندازه گیری برای مدل هیدرودینامیکی icssبه ترتیب 14/5 و 71/4 سانتیمتر، و برای مدل هیدرودینامیکی rootcanal به ترتیب 12/2 و 61/1 تعیین گردید. این مقادیر کارایی بهتر مدل هیدرودینامیکی rootcanal را در شبیه سازی و تخمین پارامترهای جریان نشان می دهد.

براساس آمار و اطلاعات موجود، بخش کشاورزی با 92 درصد به عنوان بزرگترین مصرف کننده آب کشور شناخته شده است. لذا ضرورت استفاده از روش هایی جهت بهبود مدیریت بهره برداری، نگه داری و ارزیابی شبکه های آبیاری با استفاده از اطلاعات متعددی که به اشکال مختلف از منابع گوناگون در بازه های زمانی متفاوت جمع آوری شده اند مطرح می باشد. با توجه به کثرت آمار لازم است بتوان با استفاده از فناوری های پیشرفته کلیه این آمار را در قالب یک بانک اطلاعاتی به صورت منسجم و یکپارچه خلاصه نمود، تا بتوان در مواقع لزوم به راحتی به آنها دسترسی پیدا نمود و با تجزیه و تحلیل و پردازش آنها فرایند تصمیم گیری را به بهترین حالت انجام داد. بدین منظور سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) به عنوان ابزاری کارآمد جهت جمع آوری، ذخیره، مدیریت، پردازش و نمایش اطلاعات مکانی و غیرمکانی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. مدل rootcanal یک مدل هیدرودینامیکی است که آخرین نسخه آن در سال 2008 میلادی در دانشگاه یوتا توسعه یافته است و برای شبیه سازی جریان های غیرماندگار یک بعدی بکار می رود. این مدل یکی از جدیدترین مدل های شبیه سازی جریان در کانا ل های باز می باشد. مدل می تواند برای کانال های باز و تحت-فشار با طول و شیب متفاوت در قطعات مختلف مورد استفاده قرار گیرد. سطح مقاطع مختلف کانال نظیر مستطیل، دایره، ذوزنقه و انواع سازه های آب بند و آبگیر موجود در آن با تعیین مختصات دقیق و چگونگی بهره برداری از آنها می تواند در مدل شبیه سازی گردد. در این مدل با وارد کردن داده هایی از قبیل میزان بازشدگی سازه های مختلف و دبی ورودی به سیستم در زمان های مختلف، می توان اطلاعات خروجی مختلفی از قبیل دبی و ارتفاع آب در قسمت های مختلف کانال و محل سازه ها را بدست آورد که نتایج خروجی به دو صورت جدول و نمودار نمایش ارائه می شود. در این تحقیق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، اقدام به تهیه بانک اطلاعاتی کانال درجه2، n از شبکه آبیاری دشت مغان گردید. همچنین با استفاده از مدل هیدرودینامیک rootcanal اقدام به شبیه سازی هیدرودینامیکی جریان در این کانال گردید و نتایج شبیه سازی شامل مقادیر حجم تلفات و حجم کمبود در 2 سناریوی مختلف مدیریتی، مقادیر شاخص های راندمان و کفایت محاسبه گردید. که نتایج شاخص راندمان برای آبگیرهای l3,r3,l2,r2,l1,r1 به 97، 1/97، 2/97، 5/97، 100و 100 همچنین برای شاخص کفایت به ترتیب 01/97، 4/96، 08/97،9/96، 100 و 100بوده و ترتیب این نتایج نیز در لایه هایی در محیط gis بر روی نقشه اصلی ارائه گردیده اند.

بررسی وضعیت کیفیت آلودگی آب زیرزمینی در دشت قزوین با استفاده از نرم افزار gis و هشت پارامتر مدل دراستیک اصلاح شده.