نام پژوهشگر: حسین زکی دیزجی
غلامرضا حیدری طیب کاکاوند
در سیستم های آشکارسازی و اندازه گیری تابش های هسته ای، یک چشمه پرتوزا یا مولد تابش های هسته ای و یک دستگاه آشکارسازی وجود دارد که تابش گسیل یافته از چشمه به حجم حساس آشکارساز برخورد کرده و با تولید علامت در آن ثبت می گردد. از لحظه گسیل تابش تا تولید علامت و ثبت آن در سیستم آشکارساز، مسیرها و فرآیندهای متعددی وجود دارد که بخشی از آنها مربوط به آشکارساز و چشمه نبوده و محیط در آن تأثیر به سزایی می گذارد. هوا، دیوار، سقف، کفپوش، اشیاء موجود در محیط و ... جزئی از محیط بوده که ممکن است به عنوان مزاحم عمل کرده و باعث اختلال در داده ها شده و نتایج حاصل را تغییر دهند. نوترون های پراکنده شده به واسطه حضور محیط مادی، میدان نوترونی را تحت تأثیر قرار می دهند. برای دست یابی به میدان نوترونی مشخص و بهینه کردن سهم پراکندگی ناشی از عوامل محیطی روش هایی وجود دارد. حجم آشکارساز، انرژی نوترون، فاصله اجزاء، جنس مواد تشکیل دهنده به ویژه روکش دیوارها از عوامل محیطی تأثیرگذار در پراکندگی نوترون ها است. ما با استفاده از کد مونت کارلوی mcnpx، سهم نوترون های پراکنده شده را در حضور دیوارهای آجری با روکش های مختلف (گچ، کاشی، مرمر و گرانیت) محاسبه نموده ایم. نتایج شبیه سازی نشان می دهد، تاثیر پراکندگی در شار نوترون، در حضور دیوارهایی با روکش گرانیت و گچ به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را دارد.