نام پژوهشگر: مسعود نخعی اشتری
مسعود نخعی اشتری محمد حسن طالبیان
آرامگاه های موجود در چغازنبیل به دلیل تکامل شیوه تاق زنی، نحوه مقابله با رطوبت و نیز بدعت در تدفین در دوره ایلام از جایگاه ویژه ای برخوردارند. تاق آرامگاه شماره 5 به دلیل حفاری غیرمجاز تخریب شده است. این در حالی است که عوامل مختلف آسیب رسان با ادامه روند تخریب زندگی این بنا را با خطر جدی مواجه می کنند. بدلیل حساسیت موضوع و منحصر بفرد بودن بنا و همچنین ارزشهای والای تاریخی و معماری آن نیاز به پوششی بر روی آرامگاه برای جلوگیری از گسترش دامنه عملکرد عوامل مخل به این بنا و همچنین القاء کلیت سازه ای و کالبدی آن بیش از پیش احساس می شود. استفاده از مصالح سنتی به عنوان مصالح جایگزین برای بخش های کمبود و آسیب دیده می تواند عاملی در کندترشدن روند آسیب ها و ضامنی برای ماندگاری هر چه بیشتر این یادمان های ارزشمند باشد. برای تحقق چنین اندیشه ای استفاده از مصالح آجری به همان شیوه سنتی مطمئن ترین راه به نظر می رسد. اما مشکلاتی نیز بر سر راه قرار دارد و آن می تواند فرسوده شدن مصالح بنای چند هزار ساله باشد. با توجه به اینکه ایستایی قوس پیوند نزدیکی با پایه هایی که بر روی آن قرار می گیرد دارد و دیواره های این بنا پس از گذشت حدود سه هزار سال و وارد شدن آسیب های فراوان دیگر مانند ابتدا قدرت تحمل باری اضافی که چند دهه ای هم از روی دوش آن برداشته شده بود را ندارند. لذا سبک سازی آجر می تواند راهکاری ایده آل برای این منظور باشد. چنانچه بتوان از جرم آجر کاست جرم تاق آجری نیز به طور قابل ملاحظه ای کاسته می شود. در این پژوهش سعی بر آن است تا با بهره گیری از مواد ارگانیک طبیعی و در دسترس، همچنین ضایعات کارخانجات صنعتی منطقه، همچنین متناسب ترین خاک رس از لحاظ ساختاری (در میان منابع خاک مورد استفاده در منطقه)، به ماده مناسبی دست یافت که علاوه بر سبک سازی آجر، از ویژگی های فیزیکی مورد نظر نیز برخوردار باشد.