نام پژوهشگر: ابوالفضل هدایتی
ابوالفضل هدایتی عباسعلی دارویی
مبحث محوری و پرسش اصلی در این رساله این است که آیا از تحلیل و بررسی مواد قانونی، آراء و نظرات فقها میتوان به این قاعده عام نائل شد که چنانچه در قراردادهای معوض متعهد از انجام تعهدش امتناع کرد، متعهدله بتواند قرارداد را فسخ و به حیات آن خاتمه دهد؟ بنا به نظر برخی از نویسندگان در قانون مدنی ایران، ماده یا قاعده خاصی وجود ندارد که بتوان با تمسک به آن، فسخ را به عنوان ضمانت اجرای ابتدائی تعهدات اصلی قرارداد برگزید. اما با توجه به مطالب ارایه شده در این رساله و بالاخص تفسیری که از مواد 222 و 222 ق.م به عمل آمده است میتوان قائل به این نظر بود که قانونگذار فسخ را به عنوان ضمانت اجرای تعهدات اصلی قرارداد برگزیده است. به نظر می رسد با توجه به نکات ذیل، دستیابی به چنین قاعده ای در حقوق ما قابل توجیه باشد: اولاً: قانونگذار حق فسخ را به عنوان ضمانت اجرای تعهدات اصلی قرارداد پذیرفته است. ثانیاً:قاعده تقابل تعهدات و ارتباط بین عوض و معوض وجود چنین حقی را توجیه کند. ثالثاً: در فقه نیز این نظریه، یعنی فسخ قرارداد در صورت امتناع متعهد از انجام تعهدات اصلی قرا رداد، طرفداران زیادی دارد. رابعاً: پذیرش این حق فسخ، حقوق ما را به حقوق کشورهای پیشرفته و نیز اصول مورد پذیرش در سطح بین المللی نزدیک خواهد نمود. کلمات کلیدی: 2( قرارداد 2( ضمانت اجرا 3( فسخ 4( تعهد 5( مسئولیت