نام پژوهشگر: علیرضا خمر
علیرضا خمر غلامرضا بخشی خانیکی
ریحان (ocimum basilicum) گیاهی یکساله و اسانس دار از تیره نعنائیان با کاهش میزان قند خون می تواند به درمان دیابت کمک کند و موجب پایین آوردن فشار خون نیز می شود. به منظور بررسی اثر تنظیم کننده رشد گیاهی اسید سالیسیلیک بر ویژگی های کمی و کیفی ریحان در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار، در سال زراعی 1390 در مزرعه آموزشی سایت جدید دانشگاه زابل اجراء گردید. عامل اصلی تنش در 3 سطح آبیاری (3، 5 و 7روز) و عامل فرعی محلول پاشی اسید سالیسیلیک در 4 سطح (0، 1000، 2000 و 3000 میلی مولار) در نظر گرفته شدند. محلول پاشی در سه مرحله از 30 روز بعد از کشت به فاصله هر 10 روز انجام گردید. ارتفاع بوته، تعداد برگ و سطح برگ در بوته، تعداد ساقه جانبی، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی، محتوای رطوبت نسبی برگ، درصد و عملکرد اسانس، میزان کلروفیل برگ، تنظیم کننده های اسمزی (پرولین و کربوهیدرات) و درصد خاکستر تحت رژیم آبیاری معنی داری شد. با تنش خشکی ناشی از افزایش فواصل آبیاری ارتفاع بوته، تعداد برگ و سطح برگ در بوته، تعداد ساقه جانبی، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی، محتوای رطوبت نسبی برگ، عملکرد اسانس و میزان کلروفیل برگ کاهش و تنظیم کننده های اسمزی (پرولین و کربوهیدرات) و درصد اسانس نیز افزایش یافتند. محلول پاشی اسید سالیسیلیک از لحاظ آماری سبب افزایش معنی دار کلیه ویژگی های مورد بررسی شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی برای بدست آوردن درصد بالای اسانس در گیاه دارویی ریحان که سبب افزایش کیفی محصول می گردد، مناسب خواهد بود. در نهایت محلول پاشی اسید سالیسیلیک توانست آسیب ناشی از تنش خشکی را تا حدی جبران نماید.