نام پژوهشگر: سمیرا باریکانی

بررسی مردم شناختی جنبه های مختلف برگزاری اعیاد مذهبی در کلانشهرها (مورد مطالعه کلانشهر تهران)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  سمیرا باریکانی   محمدهمایون سپهر

به سبب نقش و تأثیر «جشن» در زندگی اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و دینی انسان ، همواره مورد توجه اقوام مختلف بوده است. و هر قومی به مناسبت های مختلف، با گرد هم آمدن ، شادی کردن و انجام آیین هایی خاص ، جشن برپا می کرد. اغلب جشن ها در ستایش نیروهای فراطبیعی و جلوه های گوناگون خداوند برگزار می شدند و در ادیان مختلف ،«جشن و عید مذهبی» نامیده می شوند. در ایران اسلامی با توجه به انسجام دینی و پیروی اکثریت مردم از مذهب شیعه، مناسبتهای برمبنای نص صریح قرآن و سنت نبوی (عید فطر، عید قربان، عید مبعث و عید غدیر) و سالروزتولد پیامبر،امامان و بزرگان شیعه، «عید مذهبی» ، به شمار می آیند و جشن گرفته می شوند. در این پژوهش، اعیاد مذهبی شیعه که در کلان شهر تهران جشن گرفته می شوند ، معرفی و توصیف شده اند.نتایج بدست آمده بیانگر آن است که این جشنها با اسطوره ها پیوند دارند ورفتارها ،آیین ها و مناسکی در طی آنها انجام می شود که ریشه در اعتقادات ، باورها ،آداب و رسوم مردم دارند. این رفتارها و آیین ها چون:آذین بندی کوچه ها و خیابانها ، تبریک گویی، توزیع خوراکی،دید و بازدید ، برگزاری جشن ، مدیحه سرائی ،روزه گرفتن ،نماز گزاردن و قرائت ادعیه در تمام اعیاد تکرار شده و براساس اهمیت عید، جنبه عبادی و غیرعبادی آن ، تشدید می شوند. کلید واژه: جشن، کلان شهر،آیین ،اسطوره، شادی،عید،میلاد