نام پژوهشگر: اکرم آزادی ریمله
اکرم آزادی ریمله سید محمد حجتی
با توجه به اهمیت جنگل کاری در مناطق نیمه خشک جهت دستیابی به اکوسیستم پایدار نیاز به در نظر گرفتن معیارهای مختلفی برای جنگل کاری می باشد. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت تغذیه ای درختان، تنوع زیستی زیرآشکوب، ویژگی های خاک سطحی و ترسیب کربن آن در توده های دست کاشت پهن برگ و سوزنی برگ منطقه مخمل کوه واقع در شهرستان خرم آباد مورد می باشد. به همین منظور اقدام به آمار برداری صد درصد برای اندازه گیری خصوصیات کمی و کیفی توده ها شد. و از روش نمونه-برداری انتخابی (10 درخت سالم از اشکوب غالب و در قسمت مرکزی توده) برای تهیه نمونه برگ جهت بررسی وضعیت عناصر غذایی و بازجذب ، تهیه نمونه خاک (از عمق سطحی 10-0 سانتیمتر) و بررسی تنوع زیستی زیر آشکوب (از پلات های 1×1 متر در چهار جهت تحت تاج پوشش و در جهت شمالی در فضای باز) استفاده گردید. جهت محاسبه شاخص های تنوع زیستی از نرم افزار past، برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزارexcel و spss18 و در نهایت برای وزن دهی و انتخاب بهترین گونه از روش سلسله مراتبی ahp تحت نرم افزار expert choice استفاده گردید. مطابق نتایج گونه های سوزنی برگ از نظر خصوصیات کمی و کیفی بهترین حالت، و ون بد ترین حالت را نسبت گونه های مورد مطالعه داشت. در مجموع سوزنی برگان اثر منفی قابل توجهی در خصوصیات کمی و کیفی خاک نداشتند، این گونه ها همچنین (سوزنی برگان) از بیشترین ترسیب کربن خاک و ارزش اقتصادی حاصله از آن برخوردار بودند، در حالی که زیتون کمترین مقدار ترسیب کربن و ارزش اقتصادی را داشت. نتایج مقایسه میانگین شاخص های تنوع نشان داد که مقدار تنوع زیستی در توده سوزنی برگ کاج با مقدار تنوع زیستی در توده های پهن برگ مشابه بود (بیشترین مقدار)، در حالی که کمترین مقدار تنوع زیستی در توده سرو نقره ای وجود داشت. روند بازجذب عناصر غذایی در گونه های کاج بروسیا و سرو نقره ای به صورتk> p >n ، ون و ارغوان به صورت k>n>p و زیتون به صورت p>n>k بود. مقدار بازجذب عناصر غذایی در هر کدام از گونه های مورد مطالعه متفاوت بود، ارغوان بیشترین بازجذب در سه عنصر(نیتروژن، فسفر و پتاسیم) مورد مطالعه و سرو نقره ای کمترین باز جذب عناصر فسفر و پتاسیم را دارا بود و از نظر عنصر نیتروژن با گونه های دیگر در یک گروه بودند و کمتر از ارغوان بودند. نتایج نهایی به دست آمده از روش سلسله مراتبی نیز نشان داد به ترتیب گونه های کاج بروسیا و ارغوان بهترین و ون بدترین گونه برای جنگل کاری در منطقه می باشند.