نام پژوهشگر: محمد جعفر اصغری
محمد جعفر اصغری نرگس گنجی
با وجود رواج وگسترش پژوهش های تطبیقی در محافل ادبی، هنوز سهم ادبیات تطبیقی از پژوهش های مقایسه ای میان ادبیات فارسی و عربی ناچیز و نیازمند بررسی افزون تر و گسترده تری است؛ از این رو، این پایان نامه به بررسی اندیشه آرمانشهر درشعر مشاهیر شاعران نوپرداز عراق وایران یعنی"بدر شاکر السیاب، عبد الوهاب البیاتی، نازک الملائکه، بلند الحیدری، سعدی یوسف، نیما یوشیج، فروغ فرخزاد، مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، احمد شاملو"می پردازد ومی کوشد ضمن تحلیل مولفات آرمانشهر درشعرآنان یعنی"عدالت، نگاه به آینده(انتظار)، آزادی، عشق، برتری زندگی روستایی،گسترش نیکی، بهبود شرایط اجتماعی(انتقاد)، توکل برخداوند، بازگشت به گذشته(اسطوره)، به چهار پرسش زیر پاسخ گوید: جنبه های یکسان وهمسان موضوعی در بیان اندیشه آرمانشهرنزد آن شاعران چیست؟ چه جنبه های همسان فنی در بیان اندیشه آرمانشهر نزد آن شاعران وجود دارد؟ جنبه های متفاوت موضوعی در بیان اندیشه آرمانشهر نزد آن شاعران چیست؟ جنبه های متفاوت فنّی در بیان اندیشه آرمانشهر میان آن شاعران کدامند؟ اما دلایل مقایسه میان آن شاعران به این حقیقت بر می گردد که آنان پیشگامان شعر نو ادبیات فارسی وعربی هستند، و به آینده وفردایی بهتر برای میهن وهم میهنان خود چشم دوخته اند؛ همچنین در شعر خود در برابر استعمار به پای خاسته اند.بدین روی، جنبه های سیاسی واجتماعی در اشعارشان آشکار می شود که مصائب وآلام سیاسی واجتماعی دو ملت ایران وعراق را در دوره زمانی آن شاعران به تصویر می کشد.افزون برآن، در اشعارشان، ارزشهای معنوی وانسانی همچون عدالت وآزادی ودوستی وپرهیز از کینه ودشمنی مورد توجه است. این پژوهش با توجه به تعیین چارچوب والتزام به روش تحقیق صحیح مبنی برعدم گستردگی موضوع، بر شعر نو ونامداران آن تأکید می ورزد، اما در عین حال از بررسی اشعار کلاسیک آن شاعران غافل نمی ماند. آنچه این پژوهش بدان دست یافته است نشان می دهد که شاعران نامبرده در پی ساختن جامعه ای عاری از زشتی وپلیدی وسنتهای ناگوار هستند وبر درونمایه های با ارزشی همچون عدالت، آزادی، عشق، تأکید می ورزند. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام یافته ومبتنی بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی است که بر طبق آن، داد وستد ادبی دو شاعر از یکدیگر از ضرورت های بررسی مقایسه ای نیست