نام پژوهشگر: بتول ضرابی
بتول ضرابی محمود کریمی
پژوهش حاضر با عنوان «معناشناسی واژه غیب در قرآن» با هدف بررسی مولفه های معنایی این واژه بر محور رابطه همنشینی، جانشینی و تقابلی نگارش شده است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا واژه هایی که در حوزه معنایی «غیب»، رابطه همنشینی، جانشینی و تقابلی با این واژه دارند با ذکر فراوانی، معرفی و سپس با تحلیل اطلاعات، مولفه های معنایی «غیب» تبیین شد که در نهایت در بخش نتایج کلی، مولفه های معنایی منتج شده براساس همنشین ها، جانشین ها و تقابل مقایسه و از برآیند داده ها، مولفه های «غیب» استخراج شد. این مولفه ها عبارتند از: منحصر بودن مالکیت و علم غیب به خداوند؛ از جنس علم بودن؛ قابلیت تعلیم و آشکار ساختن بر افراد برگزیده؛ از جنس خبر بودن؛ نسبیت؛ مخفی بودن از حوزه علم و حواس؛ پنهان بودن و مصونیت از تعرض و دسترسی دیگران. مطالعه مفهوم «غیب» در فرهنگ لغت های عمومی عربی، فرهنگ لغت های تخصصی قرآنی - حدیثی و تفاسیر مشخص نمود در این کتب، اصلی ترین و به عبارتی تنها مولفه معنایی «غیب» پنهان و پوشیده بودن آن است در حالی که با رویکرد معناشناسانه مشخص شد اولین و قوی ترین مولفه معنایی «غیب»، منحصر بودن مالکیت و علم غیب به خداوند است، و مخفی بودن از حوزه علم و حواس از میان 7 مولفه در مقام ششم قرار دارد که این مخفی بودن مختص انسان نیست و در مورد ملائکه و جن نیز صدق می کند. همچنین در رویکرد سنتی لغویون 1 و مفسران 4 مولفه معنایی برای «غیب» بیان می نمایند در حالی که در رویکرد معناشناسانه 7 مولفه معنایی برای این واژه، استخراج شد.