زیتون تلخ (melia azedarach) از تیره meliaceae گیاهی درختی با پراکندگی فراوان در استان های شمالی ایران است. آنچه که به عنوان یک رویکرد جدید در مدیریت بیماری های گیاهی مطرح است، تهیه و فرمولاسیون سموم با منشاء گیاهی است. خواص ضد باکتریائی اسانس ها و عصاره های گیاهی نیز سابقه طولانی دارد و به سال 1881 میلادی بر میگردد. لذا بررسی اثرات بیولوژیک (ضد میکروبی) در این تحقیق مدنظر است. ترکیبات آنتی اکسیدانی که در منابع گیاهی وجود دارند. با کاهش سرعت اکسیداسیون چربی ها ارزش تغذیه ای مواد غذایی را بهبود می بخشند.رادیکالهای آزاد موجب آسیب های اکسیداتیو اسیدهای نوکلئیک، پروتئین ها و لیپید می شوند و باعث پراکسیداسیون چربی های غیراشباع در غشاء های سلولی، افزایش نفوذ پذیری عروق و ایجاد اختلال در عملکرد میتوکندری و ... می شوند و لذا بالقوه سمی هستند. استفاده از آنتی اکسیدان های سنتزی به دلیل سمیت و خطراتی که دارند محدود شده است. این عصاره به منظور بررسی مقدار ترکیبات فنلی ،قدرت احیاء کنندگی آهن3و فلاونوئیدی و بررسی خواص انتی اکسیدانی می باشد. این پژوهش همچنین به منظور مقایسه محتوی ژنتیکی گیاه زیتون تلخ با درخت چریش و تنوع گیاه زیتون تلخ در شمال کشور می باشد. هدف1: هدف از مطالعه حاضر، بررسی خواص ضد باکتریای عصاره متانولی زیتون تلخ در برابر سویه های pseudomonas syringae pv syringae، xanthomonas campestris pv. campestris، rathayibacter tritici، escherichia coli می باشد. هدف2: هدف از این مطالعه، بررسی اثرات ضد قارچی عصاره متانولی زیتون تلخ melia azedarach علیه سویه های trichoderma spp، sclerotium spp،spp geotrichum، fusarium oxysporum و rhizoctonia solani می باشد. هدف 3: شناسایی ترکیبات موجود در اسانس گیاه و ساختمان شیمیایی ترکیبات موجود با خاصیت ضد میکروبی هدف4: بررسی مقدار ترکیبات فنلی، قدرت احیاء کنندگی آهن و فلاونوئیدی و بررسی خواص آنتی اکسیدانی می باشد. هدف 5: ارزیابی مقایسه محتوی ژنتیکی 2 گیاه زیتون تلخ و چریش انجام گرفت و همچنین بررسی تنوع ژنتیکی زیتون تلخ در گلستان، مازندران و گیلان. روش های بررسی: در این مطالعه برگهای تازه این گیاه از مناطق مختلف استان مازندران جمع آوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. پس از تهیه عصاره متانولی، فعالیت ضد باکتریای و فعالیت ضد قارچی بر اساس قطر هاله ممانعت کننده از رشد در روش سنجش انتشار دیسک و میکرودیلوشن مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین فعالیت به دام اندازی رادیکال آزاد از آزمون dpph استفاده شد و ویتامین ث و bha به عنوان شاهد مثبت برای مقایسه بکار برده شد. اندازه گیری قدرت احیاء کنندگی آهن3 عصاره زیتون تلخ با روش yen و chen انجام شد. میزان ترکیبات فنلی با آزمون تام فنلی (tff) با استفاده از واکنشگر فولین- سیوکالتیو انجام گرفت که بر اساس میزان معادل» میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره« گزارش شد. برای سنجش میزان فلاوونوئید از معرف آلومینیوم کلراید استفاده شد.میزان فلاوونوئید بر اساس میزان معادل» میلی گرم کوئرستین در گرم عصاره« گزارش شد. در این پژوهش همچنین بهمنظور ارزیابی ژنتیکی از 38 ژنوتیپ زیتون تلخ از شمال کشور و 3 ژنوتیپ چریش از چابهار، بوشهر و برازجان با استفاده از تکنیک aflp انجام گرفت.که با استفاده از 10 ترکیب آغازگری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: خواص ضد باکتریایی این گیاه در سایر اندام ها نتیجه مثبت داشت.اندازه هاله بازدارنده رشد در هر یک از عوامل a ،b ، c (نوع اندام ، غلظت ها ، نوع باکتری) به طور معنی داری اختلاف دارد ضمن اینکه بین عامل نوع اندام و نوع باکتری در به وجود اوردن هاله اثر معنی دار وجود دارد. آزمایش به جهت اثرات ضد قار چ ها کاملا مثبت گزارش شد. از بین اندام ها بیشترین تاثیر در ایجاد هاله را میوه دارد. همچنین بالاترین غلظت در اکثر موارد بیشترین تاثیر را در ایجاد هاله داشته است. عصاره برگ الگوی مهارپراکسیداسیون مشابه آسکوربیک اسید (به عنوان شاهد) و آنتیاکسیدانی سنتزی bha را از خود نشان دادند. قدرت احیاء کنندگی عصاره گیاه تفاوتی با اسید اسکوربیک (شاهد) نداشت. در آزمون dpph غلظت مهار 50% (lc50) بالایی برای عصاره برگ بدست آمد این مقدار برابر 112 میکرو گرم بر میلی لیتر بدست آمد .و اسانس این گیاه به طور کلی در تمامی آزمون های مورد مطالعه، سطوح مختلفی از فعالیت آنتی اکسیدانی را از خود نشان دادند. نتایج حاصل از بررسی ژنتیکی از مجموع 577 باند امتیاز دهی شده برای نشانگر aflp تعداد 498 باند (82/85 درصد) چند شکل بودند. میانگین باندهای امتیازدهی شده برای هر ترکیب آغازگری حدود 7/57 و میانگین باندهای چند شکل 8/49 باند بود. براساس شاخص شائون بیشترین تنوع مربوط به ترکیب آغازگری2 ( e-caa، m-cct 2/0± 48/0) و کمترین تنوع را ترکیب آغازگری3 e-ctc, m-cta)) (22/0±36/0) نشان داد. بر اساس شاخص تنوع نی نیز ترکیب آغازگری2 (e-caa ، m-cct ) (22/0±36/0)و ترکیب آغازگری9 (caa e-cgt, m- )(24/0± 14/0 ) بیشترین وکمترین تنوع را حاصل کردند. متوسط محتوای چندشکلی (pic) بدست آمده برای 10 ترکیب آغازگری 228/0 بود. همچنین متوسط شاخص نشانگر (mi) برابر با 3/33 بود. به منظور خوشهبندی از الگوریتم upgma و ضریب تطابق ساده استفاده شد. با میزان تشابه 56/0 برای جدا کردن 2 گونه چریش و زیتون تلخ در 2 گروه قطع گردید(که البته ان میزان تشابه نسبتا این 2گونه را از لحاظ قرابت به نزدیک می کند). که البته با توجه به نزدیکی این دو گونه تا زیر جنس و وجود ترکیبات ثانویه مشابه و همچنین اثرات بیولوژیک قابل توجیه است. همچنین بیشترین. تشابه بین ژنوتیپهای زیتون تلخ مربوط به ژنوتیپهای جمع آوری شده از کلارآباد چالوس و ارتفاعات رامسر با میزان تشابه 83/0 می باشد و کمترین تشابه دو به دو نمونه های زیتون تلخ مربوط به نمونه های تازه آباد و آستارا با میزان تشابه 26/0 می باشد.