نام پژوهشگر: سهیلا برزگر
سهیلا برزگر سید مرتضی افقه
انرژی به عنوان یکی از عوامل تولید و هم چنین به عنوان یکی از ضروری ترین محصولات نهایی، جایگاه ویژه ای در فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها دارد. مصرف انرژی در کشورهای در حال توسعه و نوظهور به نوبه خود تا حد زیادی متأثر از رشد اقتصادی است. از طرف دیگر، تجارت در چند دهه اخیر نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها داشته است. بدین معنا که جریان تجارت، می تواند فعالیت های اقتصادی و به تبع آن مصرف انرژی را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، تحقیق پیرامون ارتباط بین مصرف انرژی و تجارت و تعیین چگونگی این رابطه اهمیت زیادی در تبیین سیاست های بخش انرژی و تجارت خارجی دارد. در این پژوهش به بررسی رابطه میان مصرف انرژی و تجارت (صادرات و واردات) برای 70 کشور در حال توسعه طی دوره زمانی 2010-1980 پرداخته شده است. بدین منظور از روش گشتاورهای تعمیم یافته در چارچوب داده های پانل پویا استفاده شده است. یافته ها حاکی از اثر مثبت و معنادار صادرات و واردات بر مصرف انرژی است. هم چنین، با استفاده از روش های اقتصادسنجی از قبیل آزمون های ریشه واحد پانلی، هم انباشتگی پانلی و علیت پانلی رابطه علیت برای این کشورها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که در کوتاه مدت یک رابطه علیت یک طرفه از صادرات و هم چنین یک رابطه علیت یک طرفه از واردات به مصرف انرژی وجود دارد. نتایج علیت بلندمدت نیز نشان می دهد که در بلندمدت یک رابطه علیت دوطرفه میان صادرات و مصرف انرژی و هم چنین میان واردات و مصرف انرژی وجود دارد. یافته های علیت مشترک یا قوی نیز علیت دوطرفه میان صادرات و مصرف انرژی و هم چنین واردات و مصرف انرژی را تأیید می کند.