چکیده شهرهای جهانی پدیده های نوظهوری هستند که با شکل گیری جهانی شدن معاصر به جغرافیای سیاسی نوین در سطح جهانی ابعاد تازه ای بخشیده اند. تا قبل از اواخر نیمه دوم قرن بیستم پدیده های جغرافیای سیاسی بیشتر بر اساس دیدگاه فضای مکان ها و در چارچوب دولت ـ ملت ها مورد بررسی قرار می گرفت و در این رویکرد این دولت ـ ملت ها بودند که بازیگران بلا منازع نظام بین الملل بودند و ژئوپلیتیک نیز بر مبنای تفکر دولت ـ محور بودن به تولید دانش در چارچوب الگوهای رقابت های بین دولت ها در عرصه بین الملل می پرداخت. در این میان به زعم متفکران جدید جغرافیای سیاسی همچون پیتر تیلور و همکارانش در گروه ( globalization and world city) یا (gawc) رویکرد نوینی جهت تحلیل پدیده ها در این رشته علمی شکل گرفته است که بیشتر مبنای آن بر اساس فضای جریان ها می باشد و محور تحلیل آن بر اساس الگوهای پیوندی میان پدیده ها است. این رویکرد نیز ژئوپلیتیک جدیدی را در عرصه جغرافیای سیاسی شکل داده است که مبنای تحلیل آن به الگوهای رقابتی به جای کشورها به کانون های قدرت های نوظهور که در فضای پیوندی به عنوان تکیه گاه های مکانی و تحت عنوان جهان شهرها عمل می کنند برمی گردد. این کانون های نوظهور فضای رقابت های قدرتی را شکل داده اند که در آن شهرهایی با مقیاس عملکردی جهانی در یک شبکه پیوندی با سایر شهرها به رقابت می پردازند. این وضعیت سبب می شود که شهرها به شدت برای ارتقاء خود در فضای سلسله مراتبی شبکه ای با یکدیگر رقابت نمایند. الگوی بوجود آمده در مقیاس جهانی نشان می دهد که ژئوپلیتیک جدید بر مبنای شبکه های قدرت و ثروت چگونه می تواند بر میزان بازیگری و در نهایت قدرت ملی کشور تاثیر گذار باشد. در این رساله بر اساس دیدگاه فضای جریان ها و شکل گیری شبکه های پیوندی با روش توصیفی ـ تحلیلی، روند تحول یک مکان شهری به یک شهر جهانی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و در نهایت وضعیت کلانشهر تهران و چگونگی ارتقاء آن به یک شهر جهانی در چارچوب پیشنهادات راهبردی بررسی می شود.

هویت به عنوان حقیقت و چیستی یک شئ است که ویژگی ها و خصوصیات آن شئ را بیان می کند. هویت ملی نیز از یک سری مولفه ها و عناصری تشکیل شده است که بیانگر ویژگی ها و خصوصیات آن ملت می باشد. هویت ملی از مفاهیم متاخری است که در شکل گیری آن رسانه ها نقش مهمی داشته اند. در این بین شهر در بستر فرهنگ و بر پایه ی سرزمین، نماد و بیانی از ساختار ذهنی، الگوهای فکری و سازمان اجتماعی انسان های ساکن آن است؛ فضاهای شهری به عنوان یکی از عناصر مهم شهر می باشد که دارای یک سری ویژگی هایی است که عملکردهایی چون ظهور تعاملات اجتماعی و وحدت در جامعه، رفع نیازهای انسانی و اطلاع رسانی و... را به دنبال دارد. فضاهای شهری از دو قسمت فرم و محتوا تشکیل شده است. نشانه ها درون فضاهای شهری با رمزگانی که درونِ خود دارند قسمتی از محتوای فضای شهری را تشکیل می دهند؛ نشانه ها جزء رسانه های تصویری هستند که بر مخاطب عرضه می شوند و مخاطب با رمزگشایی محتوای درون آن به معنای آن دست می یابد و از آن متاثر می شود. نشانه ها به عنوان رسانه های تصویری که بر مخاطب عرضه می شوند در راستای مولفه ها و عناصر هویت ملی به عنوان معنایِ درونِ خود چه ارتباطی می توانند داشته باشند؟ نشانه ها درونِ فضایِ شهری می توانند با داشتنِ معناها و محتواهایی از مولفه ها و عناصر هویت ملی در رمزگان خود و برجستگی برخی از مولفه ها و عناصر بر دیگری در ایجاد، تقویت و بازنمایی هویت ملی نقش داشته باشند. به همین منظور در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با بررسی های میدانی و کتاب خانه ای، با استفاده از مبانی نشانه شناسی سعی شده است از طریق تحلیل کیفی به بررسی ارتباط بین معنای نشانه ها در فضاهای شهری منطقه 6 تهران و عناصر و مولفه های هویت ملی پرداخته شود. نتیجه این پژوهش بیان داشت که نشانه ها در فضاهای شهری منطقه 6 تهران، متاثر از مولفه ها و عناصر هویت ملی، معناها و محتواهایی در این راستا در درون خود دارند. همچنین با برجسته سازی ویژگی از هویت ملی نسبت به ویژگی دیگر به صورت جهت دار به ایجاد هویت ملی می پردازد؛ و با تکرار معناهای متاثر از هویت ملی نقش بارزی در تقویت و بازنمایی هویت ملی دارد.

این پژوهش به بررسی اثرات و پیامدهای اجرای این طرحها در روستاهای شهرستان بجنورد می پردازد، تا بتواند با ارزشیابی دستاوردهای آنها، بازخورد مناسبی جهت برنامه ریزی و اجرای طرحهای آتی در منطقه فراهم سازد.