نام پژوهشگر: مطهره احمدی
مطهره احمدی مجتبی خاکپور
اعتیاد یک بیماری روانی، اجتماعی و اقتصادی است که از مصرف غیرطبیعی و غیرمجاز برخی مواد مانند الکل، تریاک، حشیش و... ناشی می شود و باعث وابستگی روانی یا فیزیولوژیک فرد مبتلا (معتاد (به این مواد می شود و در عملکرد جسمی، روانی و اجتماعی وی تأثیرات نامطلوب بر جای می گذارد. واژه ی اعتیاد به معنی مصرف مکرر و افزایش یافته یک ماده که محرومیت از آن سبب بروز علایم ناراحتی و میل غیرقابل کنترل برای مصرف مجدد آن ماده می شود و این روند به تباهی روانی و جسمی منجر می گردد می باشد. این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد می گردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می شود.در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد. اصطلاح اعتیاد از طبقه اصطلاحات رسمی حذف شده و اصطلاح وابستگی جایگزین آن شده است اما هنوز هم در زبان متداول به کار می رود و اصطلاح گویایی است . ممکن است آمار معتادان بیشتر از برآورد آماری ستاد مبارزه با مواد مخدر ( حدود دو میلیون نفر) باشد. ولی متأسفانه به لحاظ اینکه هیچ یک از این آمارها به روش علمی برآورد نشده اند قابل استناد نیستند. هم اکنون بیش از ??? میلیون مصرف کننده مواد اعتیادآور در جهان وجود دارد. ??? میلیون نفر معتاد به مواد توهم زایی مانند حشیش، ?? تا ?? میلیون نفر معتاد به ماده محرک کوکایین و مشتقات آن، ?? تا ?? میلیون نفر معتاد به هروئین و سایر مواد مخدر و سایرین نیز انواع مواد اعتیاد آور روانگردان و شیمیایی را مورد سوء استفاده قرار می دهند. مقالات خارجی و داخلی متعددی در زمینه ی اعتیاد و عوارض آن وجود دارد ولی تعداد کمی از آنها به ارتباط اعتیاد به مواد مخدر و حوادث عروقی می پردازد . مصرف مواد مخدر و دیگر ترکیبات اعتیاد آور بعلت اثرات دارویی ویژه خود تغییراتی در سطح فیزیولوژی و بیولوژی شخصی بوجود می آورد که قسمت مهم این تغییرات بر روی سلسله اعصاب مرکزی و محیطی انجام می گیرد و نتیجتاً بر روی حالات جسمانی - روانی فرد اثر می گذارد و شخص مواجه با تجاربی در تداوم از اهمیتی خاص برخوردار خواهد بود و مهمترین این تغییرات عبارتند از : تسکین موقت آلام روحی مانند : اضطراب ، افسردگی و بی قراری و تسکین موقت دردهای جسمانی احساس رضایت و آرامش درونی موقت و تشدید موقت و میزان هوشیاری بگونه ای غیرقطعی و چون اغلب معتادین قبل ازاینکه به اعتیاد روی آورند با مشکلاتی متعدد مانند اضطراب ، افسردگی ، بی قراری و تضادهای گوناگون مواجه بوده اند لذا مصارف اولیه مواد مخدر ممکن است در کوتاه مدت سبب تسکین ناراحتیهای فوق گردد و ترک ناگهانی و یا کاهش مصرف مواد مخدر پس از ایجاد وابستگی بدنی نسبت به دارو سبب اختلالاتی میگردد مانند بی قراری ، اضطراب ، خستگی مفرط ، گیجی ، حالات تهوع ، استفراغ و اسهال ، عدم تمرکز شدید و پاشیدگی افکار ، در چنین مرحله ای فرد معتاد با چنین حالاتی روبرو می گردد و بنابراین تنها راه فرار از آن را استفاده مجدد دارو بداند . وابستگی فرد معتاد نسبت به ماده مخدر صرفاً بدنی است و جنبه های وابستگی روانی آن به دارو در رابطه با مشکلات شخصیتی فرد در جریان تداوم اعتیاد از اهمیت اولیه برخوردار است . اثرات فیزیکی از اعتیاد به مواد مخدر، به گزارش موسسه ملی مواد مخدر (nida) بسته به نوع دارو متفاوت است، اما می تواند شامل بی نظمی ریتم قلب و حملات قلبی، مشکلات تنفسی و ایست تنفسی، تهوع، استفراغ، و درد شکم؛ گرفتگی و ضعف عضلات، آسیب کلیه و کبد، تشنج و از دست دادن حافظه و ابتلا به سرطان است. از آنجا که اپیوم یک داروی مخدر سداتیو و دارای اثرات ساپرس تنفسی وضد درد وگاستروپارزی وافت فشار خون و کاهش cardiac output و اثرات آنتی کولینرژیک می باشد بنابراین این احتمال وجود دارد که بیماران دچار cva که اعتیاد به اپیوم دارند ،حین بستری عوارض بیشتری شامل افزایش مدت بستری ,نیاز به ونتیلاتور, بستری در icu ,آریتمی bedsore,را نسبت به افراد غیر معتاد متحمل شوند. لذا هدف اصلی از این پژوهش بررسی اثرات اعتیاد به اپیوم بر روی عوارض کوتاه مدت بیماران دچار حوادث عروقی مغزی می باشد.