گام نخست در پرونده های کیفری تحقیقات مقدماتی می باشد که می تواند سرنوشت دادرسی را رقم بزند، با حساسیت تحقیقات مقدماتی نیار به بازوانی توانمند و ورزیده برای تشکیل پایه ی پرونده های کیفری احساس می شود، از اینجا می توان به نقش حساس ضابطین دادگستری که بازوی دستگاه عدالت می باشند پی برد هرچقدر ضابطین از توانایی و تخصص برخوردارر باشد به همان نسبت تحقیقات مقدماتی و متعاقب آن دادرسی به حق و عدالت نزدیکتر خواهد شد . ضابطین در برخی موارد از جمله جرایم مشهود، حکومت نظامی،وجود ظن معتبر و خاص می توانند تمامی اقدمات لازم را به منظور حفظ آلات و ادوات و آثار و علائم و دلایل جرم و جلوگیری از فرار متهم یا تبانی، معمول و تحقیقات مقدماتی را انجام و بعد بلا فاصله به اطلاع مقام قضایی می رساند.ضابطین به طور مستقل و بدون نیاز به مجوز قضایی اقدامات فوق الذکر را می توانند انجام دهند، این نکته را نباید از نظر دور داشت که منظور از تحقیقات مقدماتی در اینجا معنای موسع آن نمی باشد.و صرفاً تحقیقات مقدماتی پلیسی را که دارای حد و مرز محدود می باشد را شامل می گردد. در برخی موارد مانند جرایم غیر مشهود و بعد از ورود مقام قضایی در جرایم مشهودضابطین دیگر نمی توانند اقدامی نمایند مگر با دستور مقام قضایی .یعنی در این موارد اقدامات ضابطین مقید به مجوز قضایی خواهد بود. کقام قضایی می توانند تحقیقات را به دو صورت کلی و یا موردی با توجه به رعایت موازین قانونی به ضایطین تفویض نمایند. همچنین ضابطین در مقابل این دستورات مسئول اعمال آن هستند.