نام پژوهشگر: فریبا فرزادفر
فریبا فرزادفر بهروز حیدری
ماهی سفید از ماهیان استخوانی متعلق به خانواده ی cyprinidae، جنس rutilus با نام علمی rutilus frisii kutum از ماهیان بومی دریای خزر است. به منظور مطالعه اثرات مراحل مختلف رشد بیضه و تغییرات دما بر میزان لیزوزیم و پروتئین تام سرم خون، مخاط پوست و بافت های کلیه، کبد و طحال، نمونه برداری ماهانه ( مهر 1390 تا اردیبهشت 1391) از منطقه ی جفرود انزلی صورت پذیرفت. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه سرم خون و مخاط پوست از آن ها تهیه و جهت تهیه ی عصاره های بافتی بافت های مذکور از ماهی جدا و به منظور انجام مراحل بعدی آزمایش در دمای c°70- نگهداری شد. پس از تشخیص مراحل مختلف رسیدگی جنسی، میزان لیزوزیم و پروتئین تام به ترتیب با استفاده از روش توربیدیمتریک و بردفورد اندازه گیری گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که لیزوزیم سرم و بافت ها طی ماه های نمونه برداری از مهر تا دی روند صعودی دارد و بعد از آن تا اسفند نزول پیدا کرده و نهایتا تا اردیبهشت افزایش می یابد. میزان لیزوزیم مخاط پوست تا ماه آذر روند صعودی معنی داری داشته (p<0.05) و سپس تا ماه اسفند طی کاهش دمای آب روند نزولی را طی کرد و در اوایل اردیبهشت به طور معنی داری افزایش یافت (p<0.05). غلظت لیزوزیم سرم، مخاط و بافت های کبد و طحال طی پیشرفت رشد بیضه از مرحله ی رشد اولیه تا رشد ثانویه روند صعودی دارد و سپس در مرحله ی بالغ نزول یافته (به جز کلیه) و مجددا در مرحله ی اسپرم ریزی با مهاجرت به رودخانه افزایش می یابد، به طوری که این افزایش در بافت ها چشمگیر می باشد. پروتئین تام نیز روندی مشابه با لیزوزیم (به جز کلیه) را پیمود. نتایج به دست آمده در این بررسی حاکی از اثر دما و رسیدگی جنسی بر سطح لیزوزیم ماهی سفید می باشد به طوری که دما تاثیر سریع تری بر مخاط و عوامل دخیل در رشد بیضه، بر لیزوزیم سرم و بافت ها را دارد.