چکیده: زناشویی در ایران باستان و آیین زردشتی امری بس پسندیده بوده است و ازدواج نکردن در این کیش از گناهان بزرگ به شمار می آمده است? چنانچه در وندیداد آمده است: " کسیکه عمدا از ازدواج و داشتن فرزند و خانمان سر باز زند گناهکار است ". آیین مربوط به ازدواج در دوران مختلف دستخوش تغییرات بسیاری شده است و افراد بسیاری به بررسی برگزاری این آیین پرداخته اند. اما تا کنون از این نقطه نظر که حقوق زن پس از ازدواج چگونه بوده و انجام آیین ازدواج چه روندی را طی کرده? به آن نگاهی صورت نگرفته است. در دوران ایلام و ماد که هنوز آثار مادرسالاری بومیان به چشم می خورد? ازدواج های گروهی و چند شوهری رایج بوده و بعد ها در دوران هخامنشی? پارتی و ساسانی که مادر سروری جای خود را به پدر سالاری می دهد? چند همسری برای مردان رایج می شود و ازدواج انواع گوناگونی می یابد. پس با بررسی سیر دگرگونی آیین ازدواج و حقوقی که زنان در هر دوره پس از ازدواج داشتند و همچنین با توجه به برگزاری این آیین در میان زردشتیان امروز که تک همسری را سخت محترم می شمارند? می توان به تغییرات بسیار آن نسبت به دوران گذشته دست یافت. امروزه آیین پیوکانی یا زناشویی با تشریفات بسیار شامل خواستگاری? بله برون? گواه گیران و جشن عروسی و پاتختی می باشد که در تمام نقاط? با تغیراتی برگزار می شود. این پژوهش در برگیرنده هفت فصل است که به ترتیب شامل کلیات? بررسی آیین زناشویی در دوران ماد? هخامنشی? پارتی? ساسانی و همچنین زردشتیان امروز می باشد و فصل هفتم نیز نتیجه گیری را شامل می شود. کلید واژه ها: ازدواج? ایران? زردشتیان? خویدوده? پیوکانی.