کلستاز یکی از بیماری های کبدی و مجاری صفراوی است که به معنی انسداد در مسیر جریان صفرا می باشد. شواهد تجربی و بالینی افزایش میزان اوپیوئید را در کلستازگزارش کرده اند، که می تواند تغییراتی را در بدن موجب شود. در این مطالعه، زمان واکنش به درد و تغییرات بیان ژن گیرنده ?- اوپیوئیدی (mor-1) در نواحی استریاتوم، هیپوکامپ و پیش پیشانی در رت های کلستاز شده بررسی شد. القای کلستاز در رت های نر نژاد ویستار، با انسداد مجرای مشترک صفراوی طی عمل لاپاراتومی صورت گرفت. بعد از مدت زمان 7، 14 و 21 روز پس از انجام کلستاز، افزایش سطح پپتیدهای اوپیوئیدی با آزمایش خاصیت ضد دردی در تست هات پلیت در سه گروه کنترل، شم کنترل و کلستاز بررسی گردید. همچنین، پس از 21 روز نسبت وزن کبد به وزن کل بدن و سطح بیلی روبین خون در گروه های آزمایشی مورد نظر بررسی شد. سپس، جداسازی بافت نواحی مغزی در گروه های آزمایشی جداگانه ای (کنترل، شم کنترل و کلستاز) 21 روز پس از کلستاز انجام شد و بررسی بیان ژن با استفاده از روش rt-pcr نیمه کمی انجام شد. نتایج نشان داد که کلستاز موجب افزایش تاخیر واکنش به درد در 21 روز پس از جراحی می شود که بیشترین تفاوت معنادار را در مقایسه با گروه شم کنترل نشان داد (p<0.001). نتایج همچنین نشان داد که در گروه کلستاز شده نسبت وزن کبد به وزن کل بدن و سطح بیلی روبین خون افزایش معناداری در مقایسه با گروه شم کنترل داشت. نتایج بررسی تغییرات بیان ژن در سطح mrnaی گیرنده ?- اوپیوئیدی، 21 روز پس از عمل جراحی کلستاز کاهش 67 درصدی را در هیپوکامپ و 42 درصدی را در پیش پیشانی در مقایسه با گروه شم کنترل نشان داد. در حالیکه، در استریاتوم تغییر معنا داری مشاهده نشد. بنابراین می توان نتیجه گیری نمود که گیرنده های ?- اوپیوئیدی در هیپوکامپ و پیش پیشانی تحت تاثیر القای کلستاز قرار گرفته و ممکن است نقش مهمی در تعدیل درد و سایر تغییرات فیزیولوژیکی ناشی از القای کلستاز داشته باشند.

هدف مطالعه حاضر بررسی تغییرات بیان ژن آنزیم پروتئین کیناز وابسته به کلسیم- کالمودولین (camkiialpha) در سطح mrna در طی القای تحمل به خاصیت ضددردی مورفین در بافت های طناب نخاعی و مغز میانی بود. رت های نر از نژاد ویستار با محدوده وزنی 300 تا 350 گرم، استفاده شدند. برای القای تحمل به خاصیت ضددردی مورفین، در یک گروه تزریق دوبار در روز مورفین (10 میلی گرم/کیلوگرم) به مدت هشت روز انجام شد، در حالیکه گروه کنترل فقط سالین (1 میلی لیتر/کیلوگرم) را دریافت نمود. آزمون صفحه ی داغ انجام شد تا زمان القای تحمل به خاصیت ضددردی مورفین بررسی شود. در گروه های جداگانه ای در روزهای اول، چهارم و هشتم از دوره ی تزریق مکرر مورفین سر رت ها جدا شد و نخاع (ناحیه خاجی کمری) و مغز میانی آنها جدا گردید. بیان ژن camkiialpha با استفاده از روشrt-pcr نیمه کمی بررسی شد. نتایج آزمون صفحه ی داغ نشان داد که القای تحمل به خاصیت ضددردی مورفین در روز چهارم تزریق مکرر مورفین شروع می شود و در روز هشتم تقریباً تحمل کاملی به خاصیت ضددردی مورفین ایجاد شد، که این موضوع با عدم تفاوت معنا دار خاصیت ضددردی مورفین در روز هشتم تزریق در مقایسه با گروه کنترل دریافت کننده سالین، تائید گردید. از طرف دیگر، نتایج مطالعه بیان ژن در سطح mrna نشان داد که بیان ژن camkiialpha در طناب نخاعی پس از اولین تزریق مورفین در روز اول تغییر معناداری نداشت اما، در روز چهارم به طور معناداری افزایش پیدا کرد و در روز هشتم با بازگشت به نزدیکی سطح پایه خود، تغییر معناداری با گروه کنترل نشان نداد. بعلاوه، بیان ژن camkiialpha در مغز میانی در روز اول و چهارم نسبت به گروه کنترل تغییر نیافت اما، در روز هشتم به طور معناداری کاهش یافت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت در طی دوره ی القای تحمل به اثر ضددردی مورفین بیان ژن camkiialpha در نخاع و مغز میانی تغییر می کند و این تغییرات، نشان دهنده ی اهمیت نقش آن در ایجاد تحمل به اثر ضددردی مورفین در نواحی مذکور است.