نام پژوهشگر: محمدرضا فیروزه ای

رویا بازتاب و فرآیند آن در آثار نقاشان سورریالیست
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  زهرا ملکی   محمدرضا فیروزه ای

مسئله اصلی این پایان نامه بررسی تأثیر رویا بر آثار نقاشان سوررئالیسم است این امر با استفاده از چند تحلیل کوتاه اما اساسی در سطوح خود انجام شده است ، در واقع موضوع اصلی این پایان نامه روند و تحلیل تأثیر رویا و شاید گاهی خواب ها بر روی آثار هنری نقاش به خصوص سوررئالیست های می باشد ، رویاها از ضمیر ناخودآگاه تشکیل می شوند . در واقع رویاها را می توان سرچشمه نوعی نماد پردازی در تصاویر و آثار هنرمندان به شمار آورد ، که در این میان هنرمندان سوررئال بیشترین بهره را از آن برده اند . رویاها مانند هر کنش مفروض عبارتند از ؛ بازده فرآیند منطقی از رقابت بین تمایلات گوناگون و پیروی یک میل به نسب امیال دیگر ، در واقع رویا پردازی نیز مانند همه کارهای دیگر معنی دار است که این معانی بصورت نماد در آثار سوررئالیست ها خود را نشان می دهد و سوررئالیست ها ضمیر ناخودآگاه را به عنوان موضوع اصلی کارهای خود قرار داده اند که در میان آنها سالوادور دالی بیشترین استفاده را از رویا ، ضمیر ناخودآگاه و پریشانی برده است . در نهایت با استفاده از نظریات دو تن از فیلسوفان مشهور ؛ نیچه و فروید که در رابطه با رویا پردازی و ضمیر ناخودآگاه دارای تحلیل هستند به معرفت و ساختار رویا پرداخته ایم ، سپس با موشکافی سوررئالیسم و هنرمندان این سبک به اثبات تأثیر رویا بر آثار نقاشان سوررئالیست به کار خود پایان می دهیم .

پرده های تالار نظامیه(صنیع الملک)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  نغمه صبری   محمدرضا فیروزه ای

این پژوهش راجع به مجموعه « سلام نوروزی » « یا صف سلام ناصرالدینشاه » اثر صنیعالملک، نقاش بزرگ دوره قاجار است که متشکل از 7 پرده کوچک و بزرگ بوده که به تناسب دیوارهای تالار نظامیه، نقاشی شده است که در آنها 68 صورت و شخصیت به تصویر کشیده شده است. این نقاشیها مجموعه جالبی از صورت رجال و بزرگان کشور، در آن روزگار به شمار میرود و از این حیث بسیار ارزشمند است. این تحقیق هم به صورت پژوهش کتابخانهای )اسنادی( و بر اساس پژوهش انتقالی و بررسی تاریخی و هم به شیوه پژوهش میدانی و به صورت مصاحبههای اکتشافی میباشد. این پژوهش، امکان این را فراهم میآورد که آثار دیده نشده صنیع الملک )پرده های تالار نظامیه( را با دقت بیشتری بنگریم و بررسی کنیم و همچنین شناخت وسیعتر و جامعتری از نقاش بزرگ آن، بدست بیاوریم. واژگان کلیدی: نقاشی قاجار، پیکرنگاری درباری، صنیع الملک، پرده های تالار نظامیه

بینامتنیت در نقاشی ایرانی مکتب اصفهان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  ازاده وزیری   محمدرضا فیروزه ای

واژه مینیاتور در واقع به جای اصطلاح نقاشی ایرانی یا همان نگارگری، به کار برده می شود، این واژه به هنر تصویرگری ظریف با ابعاد کوچک از دیرباز به شیوه های مختلف در مشرق زمین متداول بوده گفته می شود ولی بر خلاف تصور کلمه ی مینیاتور به خاطر ریز نقشی و کوچک بودن اثر به آن گفته نمی شده و در کتاب نگاهی به نقاشی ایران در این باره اکبر تجویدی مطلبی آورده که به شرح زیر می باشد: «کلمه مینیاتور نه آن چنانکه معمولاً پنداشته اند از واژه «می نیموم» به معنی خرد و ریز مشتق است بلکه این اصطلاح از کلمه «می نیوم» که معنی آن رنگ قرمز خاصی را معرفی می نماید گرفته شده است زیرا در آغاز کتاب ها را نزد ملل مغرب زمین با رنگی که آمیخته از شنگرف و می نیوم بود زینت می کردند. سپس کلمه مینیاتور به طور کلی برای همه انواع نقاشی کتاب ها متداول گردید و به وسیله علاقه مندان به کتاب های مصور شرقی که در صدد یافتن این گونه نقاشی ها بودند در سرزمین های ما مصطلح گردید و جای کلمه نقاشی را گرفت. (تجویدی، 1375، 53) در مقایسه نمونه های تصویری بازمانده از ادوار قبل و بعد از ظهور اسلام به شباهت های آشکار بر می خوریم. به عنوان مثال، تشابه مجالس شکار در سه دوره مختلف اشکانی و اموی و صفوی شگفت انگیز است. به نظر می رسد که این نقاشی ها بر طبق یک الگوی معین شکل گرفته اند، هر چند سلیقه ها و خواست های بسیار متفاوتی را منعکس می کنند. در واقع، همانندی آن ها به سبب استمرار طولانی سنت های هنری در ایران است. (پاکباز، 1380، 8) در اواخر دوره صفوی (مکتب اصفهان) با توجه به مضامین جدید شیوه ی مبتنی بر فضا، رعایت اصول و قرارداد های گذشته در نگارگری دچار تغییر و تحول گردید نقاشی و نگارگری ایران در روند اقتباس از طبیعت گرایی اروپایی به قالب های تازه ای دست یافت، که با توجه به تغییر شرایط اجتماعی و فرهنگی آن روزگار، این تجربه های جدید در ابزار های بیان تصویری ضروری می نمود. شایان ذکر است در تحقیق حاضر به جنبه های بینامتنیت در نقاشی ایرانی مکتب اصفهان (رضا عباسی و شاگردانش) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. اکنون با انجام این تحقیق به این باور رسیده ام که برای ارائه روابط بینامتنی در آثار رضا عباسی و پیروانش پژوهش های بسیار دامنه دارتری لازم است صورت گیرد و این را در برنامه های آتی خودمقرر نموده ام. در قسمت مربوط به تصاویر به علت عدم کیفیت رنگی و کامل نبودن کلیه آثار قطعاً بدون نقص نمی باشند. این رساله شامل 4 فصل می باشد که در فصل اول به کلیات تحقیق و روند آن پرداخته می شود، در فصل دوم که شامل سه زیر مجموعه می باشد مقوله بینامتنیت مورد بررسی قرار گرفته و در فصل سوم که فصل اصلی و در واقع مبحث کلیدی این رساله است و به بررسی روابط بینامتنی در آثار رضا عباسی و شاگردانش مورد بررسی قرار گرفته و هر کدام از تصاویر جداگانه تحلیل و بررسی شده و در پایان و در فصل چهارم به نتیجه گیری کلی از تمام مباحث یاد شده می پردازیم که شامل چند زیرمجموعه به همراه شرح آثار عملی می باشد.