تحقیق حاضر با ماهیت بنیادی تلاش می کند مفهوم آلومتری را به عنوان شاخصی کار آمد به منظور استفاده در ارزیابی های ژئومورفیک معرفی نماید. مفهوم آلومتری سال هاست که توسط زیست شناسان مورد استفاده قرار می گیرد. این مفهوم در زیست شناسی به مطالعه میزان نسبی تغییر در دو جزء از یک سیستم اطلاق میشود و این نسبت همواره کسری ثابتی از میزان رشد نسبی کل آن سیستم است و مقدار آن توسط یک تابع نمایی بیان می شود. با توجه به علاقه روز افزون ژئومورفولوژیست ها به قرار دادن فرم و فرایندهای ژئومورفیک در یک چهارچوب تئوری، تحلیل آلومتریک می تواند گزینه مناسبی برای این منظور باشد. بحث جدید ژئوآلومتری از نظر معرفت شناسی و تولید دانش اهمیت خاص دارد و نتایج حاصل از این مطالعه می تواند منجر به ابداع روشهای جدید در ارزیابی سیستمهای ژئومورفیک در مقیاسهای مناسب و بررسی عملکرد آنها در گذشته و حال شود. این رساله حاصل یک تحلیل مفهومی از متون آلومتری و متکی به یک آزمون تجربی است. همچنین به منظور بررسی موضوعات وسیعتری از مقیاس گذاری آلومتریک در حوضه های آبریز به عنوان واحدهای مطالعاتی در ژئومورفولوژی، درک ارتباط بین مساحت حوضه و طول رودخانه اصلی در 40 حوضه ایران (در چهارچوب قانون هک), تمرکز اصلی بخشی از این مطالعه بوده است و نتایج حاصله نشان می دهد: ژئوآلومتری در مجموعه های ژئومورفیک مانند حوضه های آبریز می تواند تعریف کننده حالت های مختلف شاخص در آن سیستم ها نظیر حالت تعادل و یا معرف مفاهیمی چون آستانه و .. باشد و هر عاملی که سبب دور شدن حوضه از حالت تعادل شود در ابتدا با اثرگذاری بر روابط آلومتریک, آن ها را دچار اختلال کرده و پس از بر هم خوردن این نسبتها و روابط, حوضه از حالت تعادل خارج می شود. همچنین, معادلات آلومتریک می توانند به عنوان یکی از ابزارهای مهم در پیش بینی وضعیت تحول حوضه های آبریز و عوارض ژئومورفیک مورد استفاده قرار گیرند. مدلهای آلومتریک از جمله ترفندهای موثر در حذف داده های طبیعی و بیان واقعیت ها با نسبتهای رقومی هستند که می توانند به خوبی تغییرات زمانی را نشان دهد. ژئوآلومتری روشی برای توصیف ارتباط متقابل بین متغیرها است و دیدی فراتر از نظریه عمومی سیستم ها ارائه می دهد. این رساله, علاوه بر بررسی و مقایسه روابط تناسبی در حوضه های آزمایشی و حوضه های طبیعی, چهارچوبهای مفهومی و معنایی جدیدی را برای تحلیل شرایط حوضه های آبریز معرفی نموده است.