مقدمه و هدف گاهی اوقات دیده می‏شود که دندان های بیماران ارتدنسی در پایان درمان دچار تغییر رنگ می‏گردد و موجبات نارضایتی آن ها را فراهم می کند. این که چه عامل یا عواملی موجب این رویداد می شوند به درستی معلوم نیست. بعضی عوامل از جمله اچ کردن دندان ها و یا مواجهه آنها با مواد رنگ‏زا پس از عمل اچینگ، مورد شک و تردیدند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی بالینی تغییر رنگ مینای اچ شده پس از مواجهه فوری و تاخیری با نوشابه کوکاکولا بود. مواد و روش ها در این پژوهش بالینی، تعداد 64 دندان پرمولر اول بالا( 32 بیمار با دامنه سنی 12 تا 15 سال )که باید برای مقاصد ارتدنسی کشیده می‏شدند و شرایط تحقیق را دارا بودند انتخاب شد. دندان ها به 4 گروه 16 تایی تقسیم شدند. در گروه اول، ابتدا سطح باکال دندان مورد نظر به دو نیمه مزیالی و دیستالی تقسیم شد و رنگ سنجی توسط دستگاه کالریمتر (easy-shade, vita) انجام گردید. سپس یک نیمه دندان به صورت رندوم انتخاب و توسط لاک ناخن پوشیده شد تا به عنوان شاهد مورد استفاده قرار گیرد. نیمه دیگر دندان به مدت 30 ثانیه با ژل اسید ارتو فسفریک 35% اچ شد سپس ژل با آب شسته و لاک با پودر پامیس مخلوط شده با آب تمیز شد. از بیمار خواسته شد تا 24 ساعت هیچ ماده رنگی بویژه نوشابه کوکاکولا مصرف نکند. هر دو نیمه دندان‏ها پس از 48 ساعت تحت رنگ سنجی مجدد قرار گرفتند و سپس دستور کشیدن آنها صادر شد. در گروه دوم، مشابه گروه اول عمل شد؛ با این تفاوت که سنجش رنگ مجدد پس از یک ماه انجام شد و از بیماران خواسته شد که دندان‏های مورد نظر را بکشند. در گروه سوم، مشابه گروه اول عمل شد؛ با این تفاوت که از بیمار خواسته شد طی 24 ساعت اول، 3 نوبت (شام همان شب، نهار و شام روز بعد ) هر نوبت یک لیوان نوشابه کوکاکولا مصرف کند و از مصرف مواد رنگی دیگر پرهیز کند. هر دو نیمه دندان‏ها پس از 48 ساعت تحت آزمایش سنجش رنگ توسط کالریمتر قرار گرفتند. دستور کشیدن دندان مورد نظر پس از 48 ساعت داده شد. در گروه چهارم، ابتدا مشابه گروه سوم عمل شد؛ با این تفاوت که رنگ سنجی پس از 1 ماه انجام شد و از بیمار خواسته شد که دندانهای مورد نظر را بکشد. برای هر نیمه دندان در تمام گروهها با استفاده از فرمول محاسبه گردید. جهت مقایسه ?e نیمه مورد و شاهد در هر گروه، از تست نان پارامتریک sign-test استفاده شد. یافته ها 1- میزان?e نیمه مورد و شاهد سطح باکال در دندانهای پره مولرگروه سوم (p=0.077) و گروه چهارم (p=0.077) دارای تفاوت آماری معناداربود. نتیجه گیری در شرایط بالینی و با در نظر گرفتن محدودیت‏های این مطالعه، معلوم شد که استفاده فوری از مواد رنگ‏زا بویژه نوشابه کوکا کولا پس از اچ کردن دندان‏ها، تاثیر آماری معنی‏دار بر رنگ دندان دارد و این اثر حتی تا 1 ماه بعد نیز باقی می‏ماند. لذا پیشنهاد می‏شود به بیماران ارتدنسی توصیه شود که حداقل تا 24 ساعت پس از براکت‏ گذاری، از مصرف موار رنگی بویژه نوشابه کوکا کولا پرهیز کنند. واژه های کلیدی تغییر رنگ، مینا، اچینگ، مواد رنگ‏زا، کالریمتری و easy-shade