چکیده به منظور مطالعه اثرات کاربرد باکتری های محرک رشد (سودوموناس) برعملکرد واجزای عملکرد گیاه گلرنگ رقم il111، آزمایشی در سال زراعی88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ده تیمار و سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل:سویه های 187،169،99،36 باکتری های سودوموناس فلورسنت و سویه های 177،168، 159، 41،11 باکتری های سودوموناس پوتیدا به همراه یک تیمار شاهد (بدون تلقیح باکتری) بودند. در این تحقیق صفاتی از جمله تعداد شاخه های اصلی و فرعی دربوته، ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام های مختلف گیاه، سطح برگ، سرعت رشد محصول، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق،وزن هزار دانه، نسبت مغز و پوسته به دانه، درصد چربی، درصد پروتئین، عملکرد دانه، بیوماس و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تلقیح گیاه با سویه های مختلف باکتری در این تحقیق بر هیچکدام از خصوصیات گیاه معنی دار نبود، با این وجود مقایسات گروهی نشان داد که صفاتی همچون تعداد شاخه اصلی در بوته، وزن خشک برگ و ساقه، قطر ساقه و وزن هزار دانه در سطح 5% و صفت وزن خشک ریشه و بین صفات کیفی درصد چربی در سطح احتمال 1% معنی دار شدند. اکثر تیمارهای باکتری در این آزمایش از لحاظ صفات کمی و کیفی مورد مطالعه بر تیمار شاهد برتری نشان دادند، باکتری ها بطور متوسط عملکرد دانه و روغن را به ترتیب به میزان 25 و 50 درصد افزایش دادند، و باکتری های سودوموناس پوتیدا نسبت به باکتری های سودموناس فلورسنس در تمامی صفات بجز تعداد طبق در بوته برتر بودند. از لحاظ شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول سویه 177 باکتری سودوموناس پوتیدا نسبت به سایر تیمارها به صورت معنی داری برتر بود. محاسب? ضرایب همبستگی نشان داد که بیشترین همبستگی مربوط به تعداد کل دانه در بوته با تعداد طبق در بوته (**91/0r=) بود. کلمات کلیدی: باکتریهای محرک رشد، سودوموناس فلورسنت،تلقیح بذر، گلرنگ.