نام پژوهشگر: فریبا میرابی
فریبا میرابی محمدحسین سرورالدین
کار پژوهشی حاضر کاربرد یک تکنیک کم هزینه برای آنالیز رنگ ها می باشد که برای این منظور ازیک اسکنرمسطح استفاده می شود. اسکنرهای مسطح رومیزی ابزار بسیار شناخته شده ای هستند که با استفاده از آن ها می توان اطلاعات رقمی شده ای را از سطوح مسطح بدست آورد. اطلاعات بدست آمده از اسکنر برای آنالیز تصویر و دستیابی به اهداف تجزیه ای و کمّی مورد استفاده قرار می گیرد. تصویر رقمی یک سیستم چند متغیره و شامل مجموعه ای از اطلاعات ذخیره شده در پیکسل ها است. هر کدام از پیکسل ها مرتبط با پیکسل مجاور خود می باشد. اطلاعات عددی در هر پیکسل می تواند به سه کانال نوری متناظر با نور قرمز، سبز و آبی تجزیه شود، که به روش های مختلفی برای تولید مجدد آرایه ی وسیعی از رنگ ها ترکیب می شوند. این روش بعنوان مدل rgb شناخته می شود. بنابراین یک رنگ در مدل rgb با نمایش مقدار هر یک از اجزاء ( قرمز، سبز، آبی) توصیف می شود و هر یک از اجزای فوق می تواند از مقدار صفر تا مقدار ماکزیمم معینی تغییر کند. مقادیر اجزاء معمولا بصورت اعداد صحیح در محدوده 255-0 ذخیره می شوند. در این پروژه فرایند ذخیره سازی اطلاعات در پیکسل ها با استفاده از نرم افزار matlab انجام گرفته و مقدار کمّی هر کدام از کانال های r، g و b در لکه های اسکن شده اندازه گیری می شود. هدف از کار پژوهشی حاضر توسعه یک روش بسیار موثر و کم هزینه برای بدست آوردن تصاویر رقمی شده و آنالیز کمّی لکه های رنگی با استفاده از اسکنر های در دسترس و ارزان قیمت می باشد. نمونه های رنگی مورد استفاده تعدادی از رنگ های خوراکی متداول از جمله سانست یلو، کینولین یلو، کارمویزین و بریلیانت بلو بصورت منفرد و مخلوط می باشند. در این روش محلول هایی با غلظت های مشخص از رنگ های مختلف تهیه شده و روی یک سطح مناسب لکه گذاری می شوند. لکه های فوق با استفاده از اسکنر مسطح رومیزی اسکن شده و تصویر حاصل با استفاده از نرم افزارهای مناسب از جمله نرم افزار matlab به اطلاعات رقمی شده تبدیل می گردد. نتایج حاصل برای بدست آوردن اطلاعات کمّی مورد استفاده قرار می-گیرد. تعدادی از پارامترهای موثر از جمله سطح لکه گذاری شده، حجم لکه گذاری، زمان لازم برای خشک شدن لکه هاو غیره در این آنالیز مورد بررسی قرار گرفته اند. روش حاضر شامل محدوده خطی مناسب (250-20 میلی گرم بر لیتر)، ضریب هم بستگی بالاتر از 998/0 و دقت اندازه گیری مطلوب (?5/4(rsd? می باشد. در این روش آنالیز تصویری، تجهیزات و نرم افزارهای بکار رفته از نظر هزینه پایین و شرایط آزمایش بسیار ساده می باشد.
فریبا میرابی مهدی ارزنلو
جو یکی از غلات مهم جهان است که به عنوان غذا مورد استفاده بشر و حیوانات قرار می گیرد. بیماری اسکالد جو که توسط قارچ rhynchosporium commune ایجاد میشود، یکی از مخربترین بیماری¬های جو در مناطق با شرایط آب و هوایی خنک و مرطوب می باشد. میزان کاهش محصول در اثر این بیماری بین 10 الی 45 درصد گزارش شده است. اگرچه تاکنون وقوع مرحله جنسی این قارچ در طبیعت و بررسی های متعدد مشاهده نشده است اما تنوع ژنتیکی قابل توجهی در داخل و بین جمعیت¬های این بیمارگر گزارش شده است. یک راه برای اثبات وقوع مرحله جنسی، ردیابی تیپ¬های آمیزشی و بررسی فرآوانی آنها می¬باشد. در این مطالعه، در طول ماه¬های اردیبهشت تا تیر سال 1392، برگ¬های آلوده گیاه جو مزارع جو شهرستان¬های مریوان، کامیاران و دهگلان متعلق به استان کردستان جمع آوری شده و به آزمایشگاه منتقل گردیدند. بعد از جداسازی جدایه¬های قارچی و استخراج dna، تعداد 96 نمونه با استفاده از تکنیک واکنش زنجیره پلی مراز چندگانه (multiplex pcr) و آغازگرهای اختصاصی مرتبط با ایدیومورف¬های تیپ آمیزشی جنس rhynchosporium برای تعیین توزیع تیپ¬های آمیزشی در میان جمعیت¬های بیمارگر r. commune مورد بررسی قرار گرفتند. از 93 جدایه مورد بررسی، 49 جدایه متعلق به شهرستان مریوان بصورت mat1-1 و 21 جدایه از 23 جدایه متعلق به شهرستان دهگلان بصورت تیپ¬ آمیزشی mat1-2 و بقیه mat1-1 تعیین شدند. در شهرستان کامیاران هر دو نوع تیپ آمیزشی در میان 18 جدایه مورد بررسی وجود داشت. نتایج حاصل از این تحقیق توزیع مساوی آلل های تیپ آمیزشی را رد می کند. به نظر می¬رسد ساختار جمعیتی r. commune در مریوان و دهگلان در نتیجه اثر بنیان¬گذار یا بذور آلوده شکل گرفته باشد اما حضور هر دو نوع تیپ آمیزشی mat 1-1 (1/61%) و mat1-2 (9/38%) برای جمعیت کامیاران نشان می¬دهد که ظاهرا تولیدمثل جنسی براساس انتخاب وابسته به فراوانی به ندرت و یا اصلا اتفاق نمی-افتد. در این حالت، احتمالا غالب بودن تیپ آمیزشی mat1-1 نسبت به mat1-2 به علت برازندگی تیپ آمیزشی mat1-1 و به خاطر بیماریزایی بالا یا سازگارتر بودن آن با محیط می¬باشد.