به منظور تعیین کنترل ژنتیکی صفات کمی مرتبط با تحمل به خشکی در گلرنگ، نسل های f1، f2 و f3 حاصل از تلاقی 111il- (حساس) × 191-22.mex (مقاوم) تهیه و به همراه والدین به طور جداگانه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، تعداد غوزه در بوته، وزن خشک کل بوته، عملکرد بوته، تعداد دانه در هر بوته، تعداد دانه در هر غوزه و وزن هزار دانه در نسل های مختلف اندازه گیری شد. تجزیه میانگین نسل ها با استفاده از100خانواده f3 و نسل های p1،p2 ،f2 و1f برای هریک از صفات صورت گرفت و نتایج نشان داد که اثرات غالبیت و افزایشی ژن ها تاٌثیر متفاوتی در کنترل ژنتیکی صفات مختلف دارند. می توان برای صفات وزن خشک بوته، عملکرد بوته، وزن هزار دانه، تعداد بذر در بوته و تعداد بذر درغوزه که بیشتر تحت تاثیر اثرات افزایشی می باشند از انتخاب در نسل های اولیه استفاده کرد و برای صفات ارتفاع بوته،تعداد شاخه اصلی و تعداد غوزه در بوته که اثر غالبیت نقش عمده را برعهده دارد از دورگ گیری و ادامه جامعه بعد از آن با روش های مختلف بهره-گرفت. از طرفی با توجه به پیچیدگی اصلاح برای تحمل به خشکی با استفاده از روش های کلاسیک و نظر به پتانسیل روش های اصلاح ملکولی، بدین منظور با استفاده از نشانگرهای ملکولی ssr و issr مکان یابی qtl انجام گرفت، تا با تشخیص تعداد، مکان و میزان اثر qtl های مورد بررسی بتوان قدم اول را برای تحقیقات بعدی جهت توسعه اصلاح به کمک نشانگر برداشت. در این راستا 66 خانواده f3 با 96 نشانگر ssr و 23 نشانگر issr ارزیابی شد و نقشه لینکاژی جمعیت ترسیم گردید. این نقشه 24 گروه لینکاژی مستقل برابر با 646 سانتی مورگان را نشان داد. با توجه به تجزیه qtl به روش مکان یابی فاصله ای مرکب برای صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، تعداد غوزه در بوته، وزن خشک کل بوته، عملکرد بوته، تعداد دانه در هر بوته و وزن هزار دانه به ترتیب 2، 3، 1، 4، 2، 6 و 1 qtl شناسایی شد. بیشترین تعداد qtl های بزرگ اثر بر روی گروه های لینکاژی2،4و6 به تعداد 4 qtl شناسایی شد. که نشان دهنده اهمیت بالای این مناطق ژنومی برای کنترل تحمل به خشکی است. بنابراین با اشباع بیشتر ملکولی نواحی qtl یافت شده و براساس میزان مطابقت پارامترهای ژنتیکی بیومتریک و ارزش های افزایشی و غالبیت qtl ها می توان جهت استفاده از نشانگرهای یافت شده برای اصلاح ملکولی تحمل به خشکی گلرنگ برنامه ریزی دقیق نمود.