کتاب درسی اصلی‏ترین رسانه در دانشگاه‏های باز و از دور و از جمله دانشگاه پیام نور است. این رسانه باید شامل ویژگی‏هایی باشد که یادگیرنده ی از دور را بدون نیاز به حضور استاد به عمیق ترین سطح یادگیری ممکن برساند. پژوهش حاضر با هدف های کلی طراحی الگوی مطلوب کتاب درسی دانشگاهی باز و از دور و مقایسه ی الگوی مطلوب با کتاب‏های دانشگاه پیام نور طراحی و اجرا شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش برای دستیابی به هدف کلی اول استفاده از راهبرد کیفی و روش تجزیه و تحلیل مفهوم کتاب درسی با استفاده از مدل هیبرید است. برای رسیدن به هدف کلی دوم یعنی مقایسه ی الگوی مطلوب با کتاب‏های درسی از روش آمار توصیفی با استفاده از میانگین، انحراف معیار و درصد و روش آمار استنباطی مقایسه ی میانگین ها با استفاده از آزمون «تی دو گروه مستقل» استفاده شد. نتایج پژوهش در بخش اول منجر به طراحی الگوی مطلوب کتاب درسی دانشگاهی باز و از دور با هفت عامل و 80 ویژگی گردید. و در بخش دوم، نتایج مقایسه عناصر اصلی این الگو با کتاب های دانشگاه پیام نور نشان داد که میانگین و انحراف معیار نمره های کتاب های برگزیده دانشگاه پیام نور به ترتیب 30/50 و 4/14 است که با الگوی مطلوب فاصله دارد. پیشنهادهای رسیدن به الگوی مطلوب در پایان ارائه شده است.‍‍‍