در رساله ی مذکور،در بخش نخست سعی شده است که به معنی ناخودآگاه و ارتباط آن با خودآگاه انسان و به خصوص انسان هنرمند پرداخته شود و در روند این تحقیق به نظرات روانشناسانی چون "زیگموند فروید" و "کارل گوستاو یونگ " که در زمینه ی ناخود آگاهی تحقیقات گسترده ای را به انجام رسانیده اند، پرداخته می شود و تجلی ناخود آگاه در اثر هنری طبق نظرات آنها بررسی می شود،و در ادامه،فرایند آفرینش یک اثر هنری را مورد بررسی قرار داده،نقش تخّیل هنرمند و ادراکات شهودی و الهاماتی که بدو می رسد،مورد مطالعه قرار گرفته و در روند آن به شباهت پدیده آفرینشگری در انسان بدوی و کودک پرداخته می شود،سپس نقش صور نوعی یا آرکتایپ ها در ناخودآگاه جمعی انسان ها توضیح داده می شود. در انتهای بخش نخست،هنر از دیدگاه رمانتیک ها و سوررئالیست ها مورد بررسی قرار گرفته و نقش ادراکات شهودی و الهام از دیدگاه رمانتیک ها و فرایند خواب و رویا و خود انگیختگی از دیدگاه سوررئالیست ها مورد مطالعه قرار می گیرد