در این پژوهش ادبیات شفاهی و فرهنگ عامه ی مردم زرقان بررسی شده است. مردم زرقان همانند دیگر مردم استان فارس به فارسی سخن می گویند ، اما لهجه ی فارسی آن ها کاملاً شبیه لهجه ی مردم شهرها و روستاهای مجاور نیست . پیرزنان و پیرمردان آن ، گنجینه ای عظیم از فرهنگ و ادبیات گذشته ی این شهر هستند. نگارنده با علم بر این موضوع بر آن شد تا فرهنگ و ادبیات شفاهی را به گونه ی مکتوب در آورد و با تحقیق از سالخوردگان این شهر، موفق به جمع آوری مقدار زیادی لالایی ، ترانه ، دل سروده ، نوحه ، مرثیه ، آوای کار، واسونک ، قصه ، ضرب المثل ، دعا ، نفرین و سوگند شد . همچنین با کاوشی در زندگی گذشته ی این مردم به برخی از اعتقادات و باورهای آن ها پی بردیم و مراسم اجتماعی و آداب و رسوم آن ها را که به حقیقت هویت و شناسنامه ی ملی آن ها محسوب می شود مورد بررسی قرار داده، مکتوب کردیم . با مطالعه در ادبیات شفاهی شهر زرقان این نتیجه حاصل گردید که در لهجه های محلی عبارات و تعبیرات زیبا و لطیفی دیده می شود که می تواند ادبیات نوین فارسی را غنی تر سازد و لغاتی وجود دارند که می توانند در فرهنگ های لغت ثبت شوند و جایگزین مناسبی برای برخی از واژگانی باشند که به زبان فارسی وارد شده اند .