مطالعه ی تاریخ حیات بشر از دیرباز همواره با نشانه هایی از تمسک به سجایای اخلاقی و تمایل و تعلق خاطر به پاکدامنی همراه بوده است. عفاف و پاکدامنی به عنوان مهم ترین عامل کنترل وتعدیل شهوات و قوای نفسانی ریشه در فطرت بیدار انسانی داشته و آثار آن در گفتار و کردار انسان تجلی می یابد. پاکدامنی از جمله سجایای اخلاقی است که همواره در تعالیم بشری جایگاهی متعالی داشته و بدان توجه خاصی مبذول شده است و اقوام مختلف بشری پیوسته جهت آراسته شدن به این فضایل وپرهیز از رذایل تلاش نموده و برای ارتقای منزلت جامعه و تنظیم زندگی بر مسیر صحیح، آن را چون مشعلی فروزان فرا راه خویش قرار داده و بر مسیر آن حرکت نموده و دیگران را نیز به هدایت یافتن از پرتو انوار آن فرا خوانده اند. می توان گفت شعر جاهلی به نوعی شناسنامه ی اخلاق، عادات، سنن و اندیشه ی مردم آن دوران است و آینه ی تمام نمای سیمای زندگی عرب جاهلی است. نکته ی قابل تأمل این که علی رغم فرهنگ جاهلی نمودهای اخلاقی فراوانی مطابق با تعالیم اسلامی و انسانی در این دوره موجود است که موردتوجه خاص اعراب بوده و شاعران به عنوان خصیصه ای شریف به آن مباهات کرده و یا ممدوحان خویش را بدان منتسب ساخته اند. اگرچه برخی اعراب به لذات مغایر با اخلاق پرداخته اند اما کسانی نیز به پاکدامنی اشتهار داشته اند و الفاظ و معانی بسیاری در شعر جاهلی موجود است که دلالت بر نوعی التزام ذاتی و عملی بر این فضایل و سجایا دارد.