نام پژوهشگر: محمود وقری
محمود وقری مرجان کیان
درمیان دوره های تحصیلی، دوره ابتدایی یکی از حساس ترین دوره های آموزشی محسوب می گردد. و سرمایه گذاری بیشتری رامی طلبد و از طرفی دیگر هنر نیز در بین درس های دوره ابتدایی از اهمیت خاصی برخوردار است و می تواند خلاقیت، قدرت تحلیل گری، ارزشیابی اطلاعات، سواد سمعی و بصری و زیبا شناختی دانش آموزان را پرورش دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت اجرای برنامه درسی هنر در استان آذربایجان غربی است. از آن جا که تلاش، جهت شکوفایی قابلیت های هنری و زیبا شناختی دانش آموزان از جمله کارکردهای آموزشی و پرورشی است. اجرای برنامه درسی هنر می تواند مختصات این کارکرد را محقق سازد در حقیقت قابلیت های تربیت هنری در مدارس وابسته به نحوه اجرای برنامه درسی هنر است چه بسا برنامه های خوبی که طراحی و تدوین شده اند ولی بعلت اجرای نامناسب، ناکارآمد نشان داده اند و به هدف های مورد نظر نرسیده اند برنامه درسی هنر در صورتی با موفقیت اجرا می شود که عوامل مختلفی مانند انسانی وفیزیکی در کنار هم و در اختیار آموزش قرار گیرند. به منظور مطالعه نحوه اجرای برنامه در سی هنر در استان آذربایجان غربی، در پژوهش حاضر چهار پرسش اساسی مطرح شده است. • عناصر برنامه درسی هنر( شامل روش تدریس، مواد و منابع آموزشی، فضای آموزشی) چگونه توسط معلمان اجرا می شوند؟ • عوامل انسانی موثر بر اجرای برنامه درسی هنر از نظر معلمان کدام است؟ • عوامل فیزیکی(مادی) موثر بر اجرای برنامه درسی هنر از نظر معلمان کدام است؟ • راه حل های مناسب برای رفع موانع ومحدودیت های اجرای برنامه درسی هنر دوره ابتدایی چیست؟ داده های مربوط به سئوال اول از دیدگاه مشاهده گر و اطلاعات مربوط به سئوال های دوم، سوم وچهارم از دیدگاه معلمان گردآوری ومورد تجزیه وتحلیل فرار گرفته است روش پژوهش حاضر، روش توصیفی، ترکیبی از (کمی- کیفی) و از نوع پیمایشی بوده و جزو پژوهش های کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان مدارس ابتدایی استان آذربایجان غربی میباشد که نمونه گیری آن به صورت خوشه ای انجام گرفته است به نوعی که استان به سه بخش مرکزی، شمالی و جنوبی تقسیم شده و از هر بخش شهرهایی انتخاب واز هر شهر مدارسی به صورت تصادفی انتخاب و دیدگاه های معلمان آن جمع آوری شده است. یافته های این پژوهش نشان میدهدکه درحالت کلی بین نظر مشاهده گر وروش های تدریس معلمان سطح معنی داری مشاهده می شود ومیانگین مربوط به مجموع سوالات چک لیست ( 3,4541 ) پایین تر ازمیانگین فرضی است یعنی روش تدریس معلمان درحد متوسط ارزیابی شده است وهمچنین نشان می دهد که درحالت کلی نظر معلمان ابتدایی درمورد عوامل فیزیکی وعوامل انسانی سطح معنی داری مشاهده می شود ومیانگین مربوط به مجموع سوالات پرسشنامه ( 3,3605 ) پایین تر از میانگین فرضی است یعنی معتقد هستندکه عوامل فیزیکی وعوامل انسانی دراجرای برنامه درسی هنر موثرند وآن را در حد متوسط ارزیابی نموده اند. ولی باید اذعان نمودکه، عدد پیرامون میانگین فرضی عدد ناچیزی است و این نشانگرآن است که معلمان و مشاهده گر اعتقاد ضعیفی به اجرای گویه های مربوط به چک لیست و پرسشنامه دارند. واژگان کلیدی: برنامه درسی هنر، چگونگی اجرا، دوره ابتدایی، راهکارها.