چکیده: آراء و اندیشه های زرتشتی– ایرانی به بهترین و نیکوترین وجه در دیوان حافظ متجلی شده است. دین های زروانی، مهر پرستی، زرتشتی، مانی و مزدک از جمله ادیان زرتشتی – ایرانی هستند که حافظ در دیوان خود به آراء و اندیشه های آنان از جمله آتش، سروش، پیر مغان، رسم جرعه افشانی، نور و ظلمت و بسیاری از موضوعات اخلاقی، اعتقادی و عرفانی اشاره کرده است. حافظ برای سرودن اشعار ارزشمند و عارفانه ی خود، پایه و اساس محکمی از فرهنگ ایران باستان لازم داشت تا آن را از گزند طوفان حوادث حفظ کند. فصل اول این پایان نامه شامل کلیات و همچنین مروری بر تحقیقات گذشته است. در فصل دوم و مبانی نظری، به مواردی از قبیل زرتشت و دین او، تعالیم زرتشت و همچنین تأثیر تعالیم او در شعر و ادب ایران زمین و معرفی حافظ و دیوان او اشاره شده است. در فصل سوم، آراء و اندیشه های زرتشتی – ایرانی بیان شده و در فصل چهارم دیوان حافظ و در فصل پنجم به مقایسه و مقارنه و نتیجه گیری بر اساس نسبت های قیاس پذیر پرداخته شده است.