نام پژوهشگر: وحیده صابریان
وحیده صابریان عزت اله اسفندیاری
چکیده: با توجه به خسارت کمی و کیفی علف های هرز و نقش کشاورزی در تامین امنیت غذایی مردم کشورها، مصرف علف کش ها امری اجتناب ناپذیر می باشد. امروزه به دلیل استفاده بی رویه علف کش ها مشکل مقاومت علف های هرز به سموم شیمیایی اتفاق افتاده است. این مشکل سبب مصرف مقادیر بالاتر علف کش ها می گردد که می تواند عواقب زیست محیطی را در پی داشته باشد. همچنین برای غلبه بر مشکل مقاومت بایستی از فرمولاسیون های جدیدتر علف کش ها استفاده نمود که کشور ما از نظر این تکنولوژی به کشورهای خارج وابسته است. به همین دلیل در راستای دستیابی بر این موضوع و بررسی مراحل اولیه فرمولاسیون علف کش ترکیبات شیمیایی نورمازین، تیوریدازین (بازدارنده های پیروات دهیدروژناز) و سولفونامید (بازدارنده بیوسنتز اسید فولیک) انتخاب و اثرات آنها بر روی گیاهان مختلف در مراحل جوانه زنی و مرحله رشد رویشی بر روی گیاهان ذرت، گندم ،جو،توتون، قدومه و خاکشیر بررسی شد. سپس از نمونه های مختلف به دست آمده، نمونه برداری و میزان وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، درصد جوانه زنی، وزن خشک باقیمانده بذر،وزن خشک کل گیاهچه ،میزان مصرف ذخایر بذر،کارایی تبدیل و درصد کاهش ذخایر بذر بررسی گردید. نتایج حاکی از آن بود که بازدارنده های پیرووات دهیدروژناز مانع از تبدیل استیل کوآ به پیرووات (سوبسترای اولیه چرخه کربس) شده است و انرژی لازم برای سنتز سایر بیومولکول ها فراهم نمی شود وباعث توقف رشد گیاهان مذکور گردید.باز دارنده سنتز اسید فولیک نیزمانع از سنتز اسیدهای نوکلئیک می شود ودر نتیجه تقسیم سلولی و رشد سلول متوقف می گردد. درصد جوانه زنی، کارایی تبدیل ،درصد کاهش ذخایر بذر در گیاهان تیمار شده با بازدارنده ها نسبت به شاهد کاهش معنی داری نشان داد اما وزن خشک باقیمانده بذر نسبت به شاهد افزایش معنی داری نشان داد.مشابه چنین آزمایشی درسطح مزرعه با محلول پاشی بازدارنده ها در مرحله 3-4 برگی گندم،جو و ذرت انجام گرفت و در روزهای مختلف نمونه برداری و وزن تر و خشک اندام های هوایی محاسبه گردید. همچنین طی بررسی میزان فعالیت آلفا آمیلاز در حضور بازدارنده های پیرووات دهیدروژناز روی گیاه گندم مشخص شد که میزان فعالیت آنزیم نامبرده از زمان های اولیه تیمار با بازدارنده تا 72 ساعت بعد ثابت مانده و نسبت به شاهد کاهش معنی داری نشان داد.