نام پژوهشگر: احمد فتحعلیان

بررسی حقوقی شرط مفارقت در قراردادهای مشارکت جمعی ( joint venture )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  احمد فتحعلیان   عبدالرسول دیانی

جوینت ونچر یا به تعبیری مشارکت جمعی و یا مشارکت انعطاف پذیر، سازوکار حقوقی است که فعالان اقتصادی با انگیزه های مختلف، برای ارتباطات تجاری خود و هم افزایی توانمندی های یکدیگر و دستیابی به اهداف طرفین، از آن بهره میگیرند و از آنجا که مرکز فعالیتهای مشترک در یک مکان خاص جغرافیایی(که میتواند هر نقطه از جهان باشد) صورت میگیرد، رعایت شکلها و قوانین محلی، از ارکان اولیه تشکیل و بقا مشارکتها خواهد بود و بسته به عوامل و پارامترهای مختلفی که اعضا مشارکت، برای جوینت ونچر در نظر خواهند گرفت، انتخاب نوع ساختار حقوقی مشارکت، شکل گرفته و دارای حیات میگردد. این سازوکار، دارای ماهیت قراردادی است و از این رو باید ارکان حقوقی لازم را داشته باشد که اصلی ترین آنها، مشخص بودن آورده هر یک از طرفین، اِعمال مدیریت یکسان در امور مشارکت و شراکت در سود و زیان می باشد که فارغ از شکل و ساختار آن، از اساسی ترین ارکان جوینت ونچر می-باشند. اتمام و جدایی مشارکت نیز با توجه به مفاد آن، به غیر از مراعات شرایط قالبهای انتخاب شده و شرایط قهری همچون فورس ماژور و تغییر اوضاع و احوال قراردادی، شامل رعایت اصول دیگری چون رعایت حسن نیت و امانت داری، تعهد به حفظ اسرار و اصل عدم رقابت می باشد. جوینت ونچر به عنوان یک سازوکار حقوقی مشخص به صورت قرارداد منعقد می شود ولیکن با توجه به ماهیت کاربردی آن، می تواند مانند شرکت های تجاری ثبت گردد یا به صورت شرکت مدنی منعقد گردد که در هر صورت باید از حقوق محل فعالیت مشارکت، پیروی گردد. البته به دلیل ماهیت ویژه این سازوکار، تعهداتی چون رعایت حسن نیت و امانتداری یا رعایت عدم افشا راز مشارکت و ... بسیار پررنگ تر نمود پیدا می کنند. ساختار رساله: در این پایان نامه، ضمن تعریف و شناسایی مبانی حقوقی جوینت ونچر و شرایط جدایی در قراردادهای مشارکت جمعی، برآنم تا با ارائه مدل های مختلف، از موافقت نامه های مشارکت جمعی و جداول چک لیست های مختلف کاربردی، به عنوان راهنمای عملی اشخاص حقوقی در انعقاد و اجرا و خروج از موافقت نامه های جوینت ونچر، سهمی کوچک داشته باشم و این تحقیق باعث شود تا سایر محققان حقوقی و اقتصادی در این مسیر بیشتر قدم بردارند. مطالب پایان نامه حاضر در دو بخش کلی شامل: بخش اول : تعریف، هدف، شرایط و آثار جوینت ونچر بخش دوم : مفارقت در مشارکت ها خلاصه گردیده است که در بخش اول با رویکرد شناخت و تعریف و دسته بندی قراردادهای جوینت-ونچر، مطالب در سه فصل با عناوین : تعریف ، شرایط و آثار تقسیم بندی شده است که در فصل اول سعی شده است جوینت ونچر در حقوق بین الملل و حقوق داخلی تعریف شده و پس از آن اقسام جوینت ونچر بررسی شده و در نهایت اشاره ای داشته باشیم به قراردادهای اصلی و پیوست که جزء لاینفک قراردادهای جوینت ونچر بوده و همه قراردادهای مشارکت جمعی با همین روند منعقد و جاری می گردند. در فصل دوم از بخش اول، شرایط تشکیل جوینت ونچر و در فصل سوم نیز آثار ناشی از انعقاد و اجرای قراردادهای جوینت ونچر بررسی شده است. در بخش دوم پایان نامه که بخش اصلی و منظور بحث ما نیز می باشد، در دو فصل با عناوین اصلی: الف) علل و شیوه های مفارقت ب) آثار و اشکال مفارقت ادامه بحث داده ایم. در فصل اول با بررسی بعضی از قراردادهای واقعی جوینت ونچر سعی شده است تا علل جدایی در مشارکت ها واکاوی شود و در فصل دوم نیز به روش ها و آثار مترتبه بر جدایی مشارکت ها اشاره شده است. روش تحقیق: برای جمع آوری مطالب این تحقیق به علت کمبود منابع مدون در این زمینه حتی الامکان از منابع اینترنتی، روش میدانی و مصاحبه ای، مطالعه های مورد های عملی و روش کتابخانه ای بهره گرفته ام.